P I L G R I M S P L A Z A voor het levende woord van dichtende zoekers
Pelgrimeren is van alle tijden en iedereen © voor zoekers en sprokkelaars © http://pilgrimsplaza.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-king-1.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-ruimteplaces.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-ramiro-1.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-traplepuy.blogspot.com © http://pelgrimspad-market-garden.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-inhoud-content.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-peterspruijt.blogspot.com © http://pelgrimspad-zwolle-oldenzaal.blogspot.com © http://kustpelgrimspad.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-gedichten.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-king-index.blogspot.com © http://seculierpelgrimsgenootschap.blogspot.com © http://pilgrimsplazafotos.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-pelgrimspad.blogspot.com © http://pelgrimspad-overijssel.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-nieuwsbrief4.blogspot.com ©17© This collection is still in its infancy!
Een voetstap die geen echo achterlaat; zo denk ik over het leven. - Jan Wolkers
----------------------------------------
Ellen Warmond overleden - Querido - www.querido.nl › Homepage › Nieuws - In cache
Ellen Warmond overleden
Op 28 juni is dichteres Ellen Warmond (Rotterdam, 1930) overleden. Warmond publiceerde haar leven lang bij uitgeverij Querido, ze schreef poëzie en proza. Voor het Letterkundig Museum, waar ze werkte, droeg ze bij aan vele van de bekende Schrijversprentenboeken. Ze debuteerde in 1953 met de poëziebundel Proeftuin, waarvoor ze de Reina Prinsen Geerligsprijs ontving. Voor haar bundel Warmte, een woonplaats (1961) kreeg ze de Jan Campertprijs en in 1987 werd haar hele oeuvre bekroond met de Anna Bijnsprijs.Zo moet het
Alles gevonden
gemeten geweten
daarna alles verloren
en eindelijk horen
dit is het:
de stilte zingt
(uit: Gesloten spiegels, 1979)
In Memoriam Ellen Warmond (1930-2011)
---------------------------------------
Bedevaartsoord
geen mens gaat naar Den Haag op bedevaart
om er gezondheid en geluk te vinden
jawel, er zijn hier kreupelen en blinden
maar dat moet anderszins worden verklaard
toch is de stad beslist de moeite waard
je treft er vrienden en gelijkgezinden
een zwaar gemoed vervliegt met westenwinden
dus kom eens langs en voel je niet bezwaard
in Lourdes is Maria ooit verschenen
dus reist men: ongelukkig, zwak of ziek
naar deze plaats om biddend te herrijzen
ik wil de pelgrims naar Den Haag verwijzen
want deze stad is zonder meer uniek
als oord waar de Madonna is verdwenen
van: Haagse Stadsdichter Daan de Ligtwww.daandeligt.nl toestemming overname 4-9-7
[Toelichting: De verschijning van dit gedicht op 3-9-7 in AD/Haagsche Courant veroozaakte hier enkele echo's: Den Haag was ooit –net als Lourdes in de Pyreneeën- een belangrijke start- en verzamelplaats voor pelgrims naar het Spaanse Santiago de Compostela. In het kantorencentrum van Den Haag is de sloop begonnen van het grote zogenoemde woongebouw De Zwarte Madonna dat architect Carel Weeber als een van zijn beste ontwerpen beschouwt. Dit wijken van een schoolvoorbeeld van sociale woningbouw tussen grote kantoorgebouwen in het centrum van een grote stad wordt door velen betreurd. De parallel met ons Kustpelgrimspad is verder dat Den Haag in de oorlog in vergelijking met andere steden naast de schade door bombardementen vooral ook heeft geleden door afbraak van woningen voor de constructie van de Atlantikwall. -gb] [Zie ook http://kustpelgrimspad.blogspot.com.]
------------------------------------------------
Zo elke mens
Het gedicht Zo elke mens van Ellen Warmond * heeft me sinds m'n HBS-tijd het meest ge-in-spireerd in de queeste naar de ware Jacob. M'n leraar Nederlands zei dat het Woord is vlees geworden ook letterlijk voor dagelijks gebruik geldt. Daarmee was het dus belangrijk om de dingen goed te overwegen alvorens ze uit te spreken of op te schrijven. Georgiana Goddard Kings The Way of Saint James is één lange ode aan de per definitie onvindbare mythische figuur van Santiago. Maar daar is het laatste woord nog niet over gezegd en dat wordt heel spannend; ga maar mee op ont-dekkings-reis! M'n pelgrimsvriend Henk Flinterman bezorgde me op een gelukkig moment het gedicht Ithaka van Kavafis, waar ook geen woord Frans aan is. Nature Boy van Eden Ahbez en Nat King Cole spreekt voor zichzelf. En zo zijn er meer; bijdragen zijn van harte welkom! Enkele strophen ter kennismaking:
Ithaka ter inspiratie voor besprekers van The Way of Saint James
Toen m’n bevriende antiquaar de berichten over onze voorgenomen bespreking van The Way of Saint James van Georgiana Goddard King las, trok hij trefzeker zijn Gedichten van Konstantinos Petrou Kavafis uit de kast en droeg spontaan het gedicht Ithaka voor. Dit gaat over de thuisreis van Odysseus en dat is een metafoor voor ieders reis naar het onontkoombare levenseinde. King onthult dat ook de pelgrimstocht naar Santiago een reis naar het einde is; Jacobus is ook psychopomp, ofwel net als Hermes een gids der zielen naar het dodenrijk. In de tijd van Georgiana maakte men zich kennelijk geen zorg over vormgeving en aan eindredactie deed men ook niet wat we nu gewend zijn, met als aangenaam gevolg dat het doorworstelen van haar monnikenwerk een pelgrimstocht op zich is; zie http://pilgrimsplaza-king-index. Daarom geven we onze lezers en besprekers enkele strophen uit onder meer Ithaka mee ter inspiratie:
ITHAKA...
Als je de tocht aanvaardt naar Ithaka,
wens dat de weg dan lang mag zijn,
vol wederwaardigheden, vol belevenissen.
…
Wens dat de weg dan lang mag zijn.
Dat er veel zomermorgens mogen komen
waarop je heel dankbaar, heel blij
onbekende havens zult binnenvaren;
…
om mooie dingen aan te schaffen
van parelmoer, koraal, barnsteen en ebbenhout,
en opwindende geurstoffen van alle soorten…
Blijf wel altijd denken aan Ithaka.
Daar aan te komen is je doel.
Maar overhaast de reis in geen geval.
't Is beter dat die vele jaren duurt en
je pas als oude man bij het eiland afmeert…
Ithaka schonk je de mooie reis.
Bestond het niet, dan was je nooit vertrokken.
Maar méér heeft het je niet te bieden.
En vind je het armzalig, Ithaka bedroog je niet.
Zo wijs geworden, met zo veel ervaring
heb je al wel door waar Ithaka's voor staan.
Konstantinos Petrou KAVAFIS, GEDICHTEN, 1905-1915
in de vertaling van Hans Warren en Mario Molegraaf
--------------------------------------------
Sinds m'n jonge jaren speelt het door Nat King Cole onsterfelijk gezongen Nature Boy van Eden Ahbez me door het hoofd. Pas dit jaar zag ik op tv waar het eigenlijk over gaat. Eden was een hippy van het eerste uur en dit is zijn geloofsbelijdenis:
NATURE BOY
...
And then one day
A magic day he passed my way
And while we spoke of many things
Fools and kingsThis he said to me:
"The greatest thing you'll ever learnIs just to love and be loved in return"
http://www.sing365.com/music/lyric.nsf/PrintLyrics?OpenForm&ParentUnid=ADF31EF29958DA5948256AF1000B59DE
---------------------------------------
Ellen Warmond * die liefde tekent op een eeuwigdurende kalender beleefde meer van die dagen, waarop elke mens bestond als een bewoonde huid waarop de adem stralende verhalen schreef voor later, in het gedicht dat we hier met haar toestemming plaatsen:
ZO ELKE MENS
Zo elke mens als deze mens, als ik,
die liefde tekent op een eeuwigdurende kalender
en daarop telt de dagen dat hij mens was
dat hij bestond als een bewoonde huid
waarop de adem stralende verhalen schreef voor later.
Dagen, dat alle mensen - ook de slechtste -
ogen hadden, zeggen konden: zie mij,
zie mij, dit ben ik: kiem en kruid, een jong
voorjaar in een oud land van belofte
en dat zij konden ruisen als een boomkruin.
Dagen, dat alle mensen luisterden naar wat
binnen hun diepste vliezen toch hun opdracht was:
geboren worden, vuur maken, het wiel uitvinden,
goden verzinnen en de taal ontdekken
waarin de woorden mens en liefde synoniem zijn.
uit: Het struisvogelreservaat, 1963
opgenomen in: De gekleurde wereld,
Rudolf van de Perre, Orion 1979
* Zie meer van en over Ellen Warmond op:
http://www.leestafel.info/Poezie/productssimple94.html,
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=warm002,
http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01/warm002.htm,
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/index.htm
http://www.leestafel.info/Poezie/productssimple94.html
http://www.tcc-dethij.nl/grassroots/3A2/warmond/Autobiografie.htm
http://www.dbnl.org/tekst/kort006isvo01_01/kort006isvo01_01_0168.htm
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/meij017grot01_01_0001.htm#4
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/meij017grot01_01_0001.htm#5
------------------------------
On a
avec un charbon
tracé l’angle droit
la signe
Il est la réponse et le guide
le fait
une réponse
un chain
Il est simple et nu
mais saissisable
Les savants discuteront de la relativité de sa vigueur
Mais la conscience en a fait un signe
Il est la réponse et le guide
le fait
ma reponse
mon choix.
Le Corbusier
-----------------------------------
At least I knew who I was
when I got up this morning,
but I think I must have changed
several times since then.
- Lewis Carroll
-----------------------------------
de richting die ik voortga is O.K.
Ik vraag niet naar de zin van de reis
de reis, die ik reis is O.K.
http://www.gedichten.nl/nedermap/poezie/poezie/70505.html?browse=tabblad
poezie (nr. 922):
Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten
Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten,
En zit in 't binnenst van mijn ziel ten troon
Over mij-zelf en 't al, naar rijks-geboôn
Van eigen strijd en zege, uit eigen krachten. -
En als een heir van donker-wilde machten
Joelt aan mij op, en valt terug, gevloôn
Voor 't heffen van mijn hand en heldre kroon:
Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten.
En toch, zo eindloos smacht ik soms om rond
Uw overdierbre leên de arm te slaan
En luid uitsnikkende, met al mijn gloed
En trots en kalme glorie, te vergaan
Op uwe lippen in een wilde vloed
Van kussen, waar 'k niet langer woorden vond.Verzen (1894)Schrijver: Willem KloosInzender: adm, 23-07-2004
Biografie van deze schrijver |
-----------------------------------
Wie gaat mee? Zie Comment 1
Terug naar pelgrimspaden.nl
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=warm002,
http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01/warm002.htm,
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/index.htm
http://www.leestafel.info/Poezie/productssimple94.html
http://www.tcc-dethij.nl/grassroots/3A2/warmond/Autobiografie.htm
http://www.dbnl.org/tekst/kort006isvo01_01/kort006isvo01_01_0168.htm
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/meij017grot01_01_0001.htm#4
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/meij017grot01_01_0001.htm#5
In Memoriam Ellen Warmond (1930-2011)
29-06-11 12:23 uur
Dichteres Ellen Warmond is gisteren na een lang ziekbed overleden. Ze is 80 jaar geworden. Dat maakte kinderboekenschrijver en vriend Dolf Verroen vandaag bekend.
De dichteres is vooral bekend van de bundels Warmte, een woonplaats (1961) en Uitzicht op inzicht (1974). Voor het eerste boek ontving ze de Jan Campertprijs.
Proeftuin
Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. De toon van de gedichten week sterk af van die van de toen modieuze Vijftigers, zegt Verroen. Tot deze dichtstroming, verwant aan de Cobra-beweging, worden onder anderen Hugo Claus, Lucebert en Gerrit Kouwenaar gerekend.
Roman
Maar Warmond deed meer dan dichten. Zij schreef ook de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en enkele verhalenbundels. Ook werkte zij mee aan schrijversprentenboeken over onder anderen Simon Vestdijk.
Haar hele oeuvre is in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs. (ANP/Redactie)
Ik heb haar altijd enorm kunnen waarderen. De prachtige metaforen om de pijn van het leven te beschrijven zijn ongeëvenaard.
Changement de decor
Zodra de dag als een dreigbrief
in mijn kamer wordt geschoven,
worden de rode zegels van de droom
door snelle messen zonlicht gebroken.
Huizen slaan traag hun bittere ogen op
en sterren vallen doodsbleek uit hun banen.
Terwijl de zwijgende schildwachten,
nachtdroom en dagdroom, haastig
elkaar hun plaatsen afstaan,
legt het vuurpeloton van de twaalf
nieuwe uren bedaard op mij aan.
S.O.S.
De telefoon opnemen op de grens
van het bestaanbare ten einde raad
een wildvreemd nummer draaien
roepend:
ik ben doodongelukkig dood
en ongelukkig zeg iets
wat mooi klinkt lieg iets
wat beter lijkt ik ben
doodongelukkig red mij.
Maar ook de liefde kon zij prachtig beschrijven.
JE BENT
Je bent gewoon je bent
gewoon een mens dat is
een warm en onontwarbaar wezen
en toch kun je gebeuren als een wonder
want ik heb je geroepen in mijn slaap
ik riep je liefde
door eigen honger
in de eigen stem ontwaakt
zag ik: ik heb je niet gedroomd
hier ben je je bestaat
ik heb je liefgehad
dit is de nacht
ik heb je lief
ik heb je niet bedacht.
Warmte, een woonplaats
Liefde en het besef
van liefde daartussen bouwen
mensen een warmende woonplaats
en sprekende zeggen ze: liefste
open je ogen nu langzaam en eet
ik heb het licht voor je aangesneden
of: open je ogen niet drink nu het donker
ik heb de nacht voor je omgekocht
want liefde en het besef
van liefde daaraan ontsteken
ogen en stemmen hun licht
daarin ontbloeien de lippen
daaruit ontstaat het gedicht.
Rust zacht, Ellen. Jammer dat ik niet zo mooi kan dichten als jij, anders had ik een prachtig gedicht voor je gemaakt. Nog maar ééntje van jou dan.
Avond
Seconden lopen driftig achteruit
de dag is uit de tijd gekanteld
ik word zo stil als een strand
in een winternacht ik word
zo leeg als een uitgebrand
huis het leven staat verder
van mij af dan ik kan vertellen
leg je gezicht in je handen
en probeer je dit voor te stellen.
Eenzaamheid
Het werk van Warmond, die in 1930 als Pietronella Cornelia van Yperen werd geboren en gisteren na een lang ziekbed is overleden, bestond in hoofdzaak uit gedichten. Zij debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, die werd gevolgd door Naar men zegt (1955) en Weerszij van de wereld (1957). In zijn recensie van Weerszij van de wereld wees Paul Rodenko op de invloed van Hans Lodeizen en Gerrit Achterberg in de eerste twee bundels en die van Hans Andreus en Lucebert in de derde. Toch vond hij haar stem authentiek klinken, waarbij de titel
Twijfel
Haar vijfde bundel, Warmte, een woonplaats (1961), werd bekroond met de Jan Campert-prijs. In die bundel wordt het geluk, zo meldde de Nieuwe Rotterdamse Courant, ‘van het begin af aan al verstoord, de mogelijkheid ertoe bijna geheel verijdeld door de twijfel of het er wel werkelijk is, en door de angst het onmiddellijk weer te verliezen’. In datzelfde jaar 1961 verscheen ook de roman Paspoort voor Niemandsland, over een 27-jarige, zwaartillende kunstschilder die door het lot voortdurend op de proef wordt gesteld. Aan het slot rent hij wanhopig over straat, ‘als een haas, waarop van alle kanten geschoten wordt’.
Tranen en alsem
De eenzaamheid, het besef van machteloosheid en van de ontoereikendheid van iedere vorm van communicatie blijven voorname thema’s in het werk van Warmond. Titels als Testbeeld voor een koud klimaat (1966), Implosie (1976) en Gesloten spiegels zijn daarvoor typerend. Van kwaad tot erger (1968) is een bundel met oorspronkelijk voor de krant geschreven schetsen en jeugdherinneringen. Haar pen daarin ‘is gedoopt in tranen en alsem,’ schreef Clara Eggink. Door de herkenning roepen ze bij de lezer toch ‘een gevoel van opgewekt meesmuilen’ op. ‘Jaja, zo is dat nu eenmaal, terwijl er toch zoveel sombers en gruwelijks tussen de regels in staat.’ Tegenspeler tijd uit 1979 en Persoonsbewijs voor inwoner (1991) brachten selecties uit haar gedichten.
Kaalslag (1999), verschenen na acht jaar stilte, was haar laatste bundel. De somberheid is daarin nog extra aangezet door het besef van de beperkingen van de ouderdom. Warmond die jarenlang medewerker was van het Letterkundig Museum, heeft in de loop der jaren ook meegewerkt aan een twaalftal Schrijversprentenboeken.
Tekst en copyright: Jef van Gool / Literatuurplein
Ellen Warmond - Bi(bli)ografie
Schrijversinfo.nl - Ellen Warmond - Profiel
Voor tweedehands boeken
|
Ook van Ellen Warmond
|
Raban Internet Antiquariaat
|
Werk
Poëzie
- Proeftuin (1953)
- Naar men zegt (1955)
- Weerszij van een wereld (1957)
- Warmte, een woonplaats (1961)
- Het struisvogelreservaat (1963)
- De huid als raakvlak (1964)
- Testbeeld voor koud klimaat (1966)
- Geen bloemen, geen bezoek (1968)
- Mens: een inventaris (verzamelbundel) (1969)
- De groeten aan andersdenkenden (1970)
- Leg je gezicht af. Zes ansichtkaarten met liefdesgedichten (met Remco Campert, Lizzy Sara May, Willem van Toorn, Hans vlek, Charles B. Timmer) (1971)
- Saluutschot met knaldemper (1972)
- Uitzicht op inzicht (1974)
- Implosie (1976)
- Gesloten spiegels (1979)
- Tegenspeler tijd (keuze uit de gedichten) (1979)
- Ordening (1981)
- Vragen stellen aan de stilte (1984)
- Vluchtstroken van de taal (1988)
- Persoonsbewijs voor inwoner (1991)
- Poëzie (bibliofiel, 50 ex.) (1993)
- Kaalslag (1999)
- Beestenboel (1973)
Proza
- Paspoort voor niemandsland (1961)
- Eeuwig duurt het langst (verhalen) (1961)
- Van kwaad tot erger (verhalen) (1968)
Vertalingen/bewerkingen
- Shirley Jackson, Bramen met arsenicum (1963)
- Ed Leander, Zie je me goed? (1973)
- Werk van Ellen Warmond in 'Tärningskastet 12' (vertaald in het Zweeds door Lasse Söderberg) (1985)
Ellen Warmond was medesamensteller van
- A. Roland Holst. Schrijversprentenboek 1 (1958)
- S. Vestdijk. Schrijversprentenboek 2 (1958)
- J. Greshoff. Schrijversprentenboek 3 (1959)
- H. Marsman. Schrijversprentenboek 4 (1960)
- Menno ter Braak. Schrijversprentenboek 5 (1961)
- J. Slauerhoff. Schrijversprentenboek 6 (1961)
- Pierre Kemp. Schrijversprentenboek 7 (met anderen) (1961)
- Anna Blaman. Schrijversprentenboek 8 (met anderen) (1962)
- Louis Couperus. Schrijversprentenboek 9 (met anderen) (1963)
- Herman Heijermans. Schrijversprentenboek 11 (met anderen) (1964)
- De beweging van vijftig. Schrijversprentenboek 10 (met anderen) (1965)
- Herman Gorter. Schrijversprentenboek 12 (met anderen) (1966)
- E. du Perron. Schrijvers prentenboek 13 (met anderen) (1969)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Ellen Warmond debuteerde met drie gedichten in het eerste nummer van 'Maatstaf' (april 1953).
- Ellen Warmond was redactrice van 'Gard Sivik'.
- Ellen Warmond publiceerde in 'De Nieuwe Stem', 'De Vlaamse Gids', 'Mandril', 'Het Parool', 'Vrij Nederland', 'Haagsche Courant'.
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Een bijdrage van Truusje van de Kamp over Ellen Warmond: 'Scheppen in de luwte van de taal' in 'Schrijfsters in de jaren vijftig', samengesteld door Margriet Prinssen en Lucie Th. Vermij (1991)
- Een bijdrage over Ellen Warmond in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Jan van der Vegt (februari 1984/februari 2002)
- Trudy van Wijk, 'De huid vanzelfsprekend bewonen. Literair existentialisme en mystiek bij Ellen Warmond' (proefschrift) (2003)
- Uitgeverij Novelle gaf in 1993 een setje bierviltjes met gedichten uit. Op één viltje stond het gedicht 'Wat anders?' van Ellen Warmond.
- In Tilburg ligt voor de ingang van Studio Schouwburg een steen met het gedicht 'Poëzie' van Ellen Warmond.
Literaire prijzen
- Vara-prijsvraag 1952
- Reina Prinsen Geerligs-prijs 1953 voor 'Proeftuin'.
- Jan Campert-prijs 1961 voor 'Warmte, een woonplaats'.
- Artishock-prijs 1973 voor haar gehele oeuvre.
- Anna Bijns-prijs 1987 voor 'de vrouwelijke stem in de letteren'.
- Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam 1963
- P.C. Hooft-prijs 1967
- Reina Prinsen Geerligs-prijs 1968
Opmerkingen
- Ellen Warmond was de jongste in een gezin met vier kinderen. Haar vader was vertegenwoordiger in de meubelindustrie.
- Als kind maakte Ellen Warmond het bombardement op Rotterdam mee. Glasscherven en vlammen komen in haar werk terug en duiden meestal paniek aan.
- Ellen Warmond volgde na de HBS (Hofstedestraat) vanaf 1946 een balletopleiding. Waarschijnlijk komt hier de grote rol die spiegels in haar werk spelen vandaan.
- Ze danste enkele jaren bij het Rotterdams Ballet Ensemble. Omdat ze hier niet voor betaald werd, werkte ze daarnaast als secretaresse op een handelskantoor. In 1953 stopte ze met ballet.
- Ze werkte van 1955 tot 1983 bij het Nederlands Letterkundig Museum in Den Haag. Ze was daar assistente van de hoofdconservator.
- Ellen Warmond woont sinds 1968 in Den Haag.
- Voor het Letterkundig Museum werkte ze mee aan diverse Schrijversprentenboeken.
- De gedichten van Ellen Warmond hebben veelal een pessimistische ondertoon. Een terugkerend thema is de confrontatie van de mens met de tijd, waardoor de mens eenzaamheid en angst ervaart.
- Ellen Warmond maakt vaak gebruik van personificatie.
- Ellen Warmond maakte in 1978 en 1980 reizen naar Nepal en Sikkim in de Himalaya.
Anderen over Ellen Warmond
- Nog steeds schrijft zij gedichten die modern-conventioneel van vorm zijn, vol gladde woordspelingen. Ik twijfel niet aan de echtheid van de menselijke emotie die er achter ligt, maar ik mis er vrijwel steeds de poëtische spanning in die ze pretenderen. Ik vrees dat Ellen Warmond haar lezers vooral zal vinden onder mensen die van de poëzie vooral niet meer verwachten dan een oppervlakkige, handzame ontroering. Maar ten slotte wordt ook daarmee in een behoefte voorzien. (A.N., NRC, 21-11-1964)
- Het thema van de intimiteit beheerst de gedichten die Ellen Warmond heeft gebundeld in Gesloten spiegels. Vaak is intimiteit bij haar de winst die toch nog uit verlies voortvloeit. (Karel Soudijn, NRC, 27-07-1979)
- Die beeldspraak is een exponent van haar levensgevoel en daarin schuilt het eigene van haar poëzie. Onder de dichters van '50 behoort zij tot de enkelen die het zuiverst het existentialisme en belangrijke existentiefilosofische begrippen als tijd en niets, in poëzie hebben omgezet. Dat is de constante factor in haar werk. (Jan van der Vegt, NRC, 30-05-1980)
- De ontwikkeling in de poëzie van Ellen Warmond is wel eens treffend gekenschetst als een van kwetsbaarheid naar weerbaarheid. (Maarten Doorman, VN, 15-10-1988)
- Wat overblijft is Ellen Warmonds sceptisch mensbeeld. De mens is onder zijn kleren, zijn masker waarin hijzelf en anderen trachten te geloven, slechts een doodsbang, ellendig en weerloos dier: 'een haas waarop van alle kanten geschoten wordt.' (Truusje van de Kamp, Schrijfsters in de jaren vijftig, blz. 207)
Mijn favoriete citaat
in spiegels; de huid die de wereld
ziet, is een beetje vervuild
om te lachen, zullen we zeggen
als we zijn uitgehuild.(Ellen Warmond, Leven, soms (fragment),
Het struisvogelreservaat, blz. 16)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Ellen Warmond
- DBNL - Ellen Warmond
- Picture poster - Monday
- Gedicht 'Poëzie' in Tilburg
Bronnen o.a.
- Wie is die... Auteurs van Singel 262 (1966)
- Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
- Ik hou van jou. Drieënnegentig auteurs van Querido (1982)
- Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (februari 1984/februari 2002)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse literatuur (1986)
- Vrouwenlexicon (1989)
- Schrijfsters in de jaren vijftig (1991)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Website Koninklijke Bibliotheek (mei 2009)
Voor dichter Ellen Warmond was poëzie een middel om vorm te geven aan de desillusies en de tragiek van het leven. Gedichten schrijven was volgens Ellen Warmond „een handwerk en een ambacht”. Poëzie moest worden gemaakt „zoals een timmerman een tafel maakt”, dichtte ze. De dichteres overleed gisteren op tachtigjarige leeftijd.
Ellen Warmond schreef geen gedichten voor gelukkige mensen. Uit haar werk spreekt een intens somber levensgevoel. „Een dom dier is een mens/ die zich vergist in een medemens/ dat liefde noemt en daarmee/ gelukkig is”. Zo begint haar gedicht ‘I.p.v. scheurkalender’. Het is geen besef waar ze zich op laat voorstaan, want een mens die dat inziet, heet in hetzelfde gedicht „een triest dier”.
Leegte, verlatenheid en vervreemding bepalen de toon van haar vele dichtbundels, die ze schreef in een sobere stijl. Aanvankelijk met een liefde voor uitgewerkte metaforen, maar allengs kaler en verstilder. Warmond debuteerde in de jaren vijftig, ontwikkelde zich verder in de jaren zestig en bleef daarna een gevestigde naam. Ze had een eigen stem en was geen exponent van de toen heersende stromingen in de literatuur: wel vrij, maar niet experimenteel als de Vijftigers, wel alledaags realistisch maar terloopser dan de Zestigers en haar ironie was, anders dan bij de uitbundige Zeventigers, een uiting van haar sceptische kijk op het leven, dat „inoperabel tekort”.
„De eigentijdse naam van eigentijdse/ voorwerpen maakt poëzie nog niet moderner”, stelde ze, en voegde daaraan toe: „en het woord kut maakt een gedicht/ zo ouderwets als een wc-deur”. Liever zou ze een veelgebruikt woord als zilver hanteren op een manier die je het „zilver in je vullingen doet proeven”.
Warmond werd geboren als Pieternelle Cornela van Yperen en volgde na de oorlog een balletopleiding. Ze stopte in 1953 als danseres van het Rotterdams Ballet Ensemble, maar de balletzaal is zichtbaar in haar werk door het terugkerend spiegelmotief en een soms zwierig klankgebruik. Vanaf 1955 werkte Warmond bijna dertig jaar bij het Letterkundig Museum in Den Haag. Daar schreef ze mee aan schrijversprentenboeken.
De diverse prijzen die ze kreeg, reflecteren de kritische waardering voor haar werk. In 1987 werd haar hele oeuvre bekroond met de Anna Bijns Prijs. Haar debuut, de bundel Proeftuin (1953) werd meteen al onderscheiden, met de Reina Prinsen Geerligsprijs. Voor de bundel Warmte, een woonplaats (1961) ontving ze de Jan Campertprijs. In deze bundel klinkt ze anders, optimistischer. De liefde speelt een grote rol, zoals in ‘Je bent’, dat begint met: „Je bent gewoon je bent/ gewoon een mens dat is/ een warm en onontwarbaar wezen”. Het gedicht sluit af met: „ik heb je liefgehad/ dit is de nacht// ik heb je lief/ ik heb je niet bedacht.”
Toch was haar oeuvre overwegend consistent van aard, stelde collega Herman de Coninck in 1991 vast, acht jaar voor haar laatste bundel verscheen. Hij noemde haar werk een „samenraapsel van uitzichtloze moed” en citeerde instemmend haar gedicht ‘Vertalingen’: „Hoe ik me voel vandaag/ wordt onbedoeld en ongevraagd/ in beeld gebracht// om acht uur ’s morgens/ op een windstil plein:// een oude man die langzaam/ een lege invalidewagen voortduwt.”
De dichteres is vooral bekend van de bundels Warmte, een woonplaats (1961) en Uitzicht op inzicht (1974). Voor het eerste boek ontving ze de Jan Campertprijs.
Ellen Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. De toon van de gedichten week sterk af van die van de toen modieuze Vijftigers, zegt Verroen. Tot deze dichtstroming, verwant aan de Cobra-beweging, worden onder anderen Hugo Claus, Lucebert en Gerrit Kouwenaar gerekend.
Maar Warmond deed meer dan dichten. Zij schreef ook de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en enkele verhalenbundels. Ook werkte zij mee aan schrijversprentenboeken over onder anderen Simon Vestdijk. Dat zijn een soort catalogi bij tentoonstellingen van het Letterkundig Museum in Den Haag, aldus een zegsvrouw. De dichteres werkte in de periode 1955-1982 bij de expositieruimte.
Het gehele oeuvre van de dichteres is in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs.
Ellen Warmond is het pseudoniem van Pietronella Cornelia van Yperen.
Het vroege werk van Warmond, dat niet meer dan verwant was met dat van de oudere Vijftigers, baadde in een existentialistische sfeer. “Uitzichtloosheid, vervreemding, leegte en stilte, wanhoop en een volslagen gebrek aan contact met anderen spreken uit vrijwel ieder gedicht” schreef criticus Hugo Brems over deze eerste verzen.
Nadien werden haar gedichten soberder. Reizen naar het Oosten hebben haar werk beïnvloed, maar de grondtoon bleef ongewijzigd. De toegankelijkheid van haar werk zorgde voor een trouw publiek.
Voor haar bundel "Warmte, een woonplaats" (1961) ontving Ellen Warmond de Jan Campert-prijs. In 1987 werd haar werk met de Anna Bijns Prijs bekroond.
“verdriet kan een bloedige wond zijn
in spiegels; de huid die de wereld
ziet, is een beetje vervuild
daarom: het is allemaal
om te lachen, zullen we zeggen
als we zijn uitgehuild.”
Fragment uit “Leven, soms” uit de bundel “Het struisvogelreservaat” (1963) - Ellen Warmond
Warmond debuteerde in 1953 met de dichtbundel Proeftuin. Ze won er de Reina Prinsen Geerligsprijs mee (samen met Remco Campert). In datzelfde jaar verschenen ook drie gedichten van haar in het eerste nummer van het tijdschrift Maatstaf (april 1953). Voor haar vijfde dichtbundel, Warmte, een woonplaats (1961), ontving ze de Jan Campertprijs.
In 1987 ontving ze de Anna Bijns Prijs voor haar volledige oeuvre
De gedichten van Ellen Warmond hebben veelal een pessimistische ondertoon. Een terugkerend thema is de confrontatie van de mens met de tijd, waardoor de mens eenzaamheid en een existentiële angst ervaart. Haar werk valt niet echt onder te brengen bij een bepaalde stroming. Paul Rodenko nam haar wel op in zijn “vijftigers-bloemlezing” Nieuwe Griffels, schone leien (1954), maar maakte in andere essays duidelijk dat hij haar weliswaar als “modern” beschouwde door het uitgedrukte levensgevoel, maar niet als “experimenteel”. De receptie van haar werk bleef gemengd. Critici als Kees Fens en Aad Nuis hadden het moeilijk met haar, in hun ogen, vlakke toon en met de “herhaling” in haar werk. Hans Warren meende dan weer dat Warmond het slachtoffer was van het feit dat haar oeuvre zich niet echt ontwikkelde.
Schemer
Alle contouren worden uitgestuft
het grijze deksel van de lucht
komt kilometers lager
te hangen en het laatste licht
maakt schichtig rechtsomkeer
alle ramen staan leeg de huizen
maken slagzij in de straten
minuten groeien cirkelvormig
zonder einde
zonder begin
de dag heeft de ogen gesloten
de tijd houdt de adem in
uit Proeftuin
http://www.tzum.info/2011/06/artistiek-bureau-ansicht/
Artistiek Bureau: Ansicht - donderdag 30 juni 2011 door Nick ter Wal
Ellen Warmond is dood, maar ik was vergeten dat ze nog leefde. Van minder bekende schrijvers en uitgerangeerde dichters moet je haast een administratie bijhouden, wil je niet verrast worden door hun doodstijding. Zoals eergisteren met Ellen Warmond. Max Dendermonde: dood, Max Nord: overleden. Ferdinand Langen: alive and kicking, Ad den Besten: still going strong.Geen verhalenbundels, geen dichtbundels van Ellen Warmond in de kast. Wel een aantal onmisbare Schrijversprentenboeken, waaraan Warmond vaak haar medewerking verleende, als assistent van Gerrit Borgers, de oprichter van het Haags Letterkundig Museum. Tevens een paar nummers van Gard Sivik, van welk tijdschrift ze redacteur was. Ellen Warmond werkte ook aan de achterkant van de literatuur. Aan haarzelf zal geen Schrijversprentenboek gewijd worden.
A. Marja moet haar in Haagse kringen weleens tegengekomen zijn. Beide schrijvers publiceerden in Maatstaf, beide kenden de uitgever Bert Bakker goed. Op zeker moment moet A. Marja zelfs een gesigneerd bundeltje of handgeschreven brief van haar hebben ontvangen, want haar handtekening kon hij feilloos imiteren. Evenals de handtekeningen van andere literatoren. Een echtpaar in Coevorden ontving in 1959 een ansichtkaart van Ellen Warmond, tevens gesigneerd door Hella Haasse, Teddy Scholten en Françoise Sagan – natuurlijk. De echte afzender van de ansicht verried zich door in een kadertje te schrijven: ‘allemaal echt handschrift (geen namaak)’. Ellen Warmond zal het wel nooit geweten hebben.
Wanneer overlijdt Ellen Warmond?
Nog 757 dagen, 4 uren, 51 minuten, en 36 seconden tot overlijden
|
Berekening: 895095
Ellen Warmond (1930-2011)
Dit dossier is bijgewerkt tot 28 juni 2011Op 28 juni 2011 is de dichteres Ellen Warmond op tachtigjarige leeftijd overleden. Ze was al enige tijd ziek. Ellen Warmond is een pseudoniem. Haar echte naam is Pietronella Cornelia van Yperen. Ellen Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, waarvoor zij meteen de Reina Prinsen Geerligsprijs kreeg. Haar poëzie week door de eigen toon en vorm af van de poëzie van de Vijftigers, maar stond daar toch ook niet helemaal los van. Maar meer dan met Lucebert en Kouwenaar wordt haar werk in verband gebracht met dat van Gerrit Achterberg, Hanny Michaelis en Hans Lodeizen.
Rotterdam
Pietronella van Yperen werd op 23 september 1930 geboren in Rotterdam. Als jong meisje maakte zij in 1940 het grote bombardement op Rotterdam mee. Na de H.B.S. volgde zij een balletopleiding en ze danste ook enige tijd bij het Rotterdams Ballet Ensemble. Ze voorzag toen in haar levensonderhoud als secretaresse bij een handelskantoor. Vanwege de honende opmerkingen van haar kantoorcollega’s over haar dichtwerk koos ze voor een pseudoniem: Ellen Warmond.Proeftuin
In 1953 debuteerde Ellen Warmond met gedichten in het literaire tijdschrift Maatstaf. In hetzelfde jaar verscheen haar debuutbundel Proeftuin. Voor dit debuut kreeg zij de Reina Prinsen Geerligsprijs. De poëzie van Warmond trok de aandacht door haar oorspronkelijke taalgebruik, zoals in het gedicht ‘Changement de Décor’, dat begint met: ‘Zodra de dag als een dreigbrief/in mijn kamer wordt geschoven/worden de rode zegels van de droom/door snelle messen zonlicht losgebroken’.Anders dan Vijftig
De gedichten van Warmond waren soberder van vorm dan die van Vijftigers als Lucebert en Kouwenaar die op dat moment de poëzie in Nederland beheersten. Ze wordt daarom meer vergeleken met dichters als Hans Lodeizen en Gerrit Achterberg dan met de allerexperimenteelste Vijftigers. Maar ook bij Warmond is een zoeken zichtbaar naar nieuwe uitdrukkingsvormen. Bij Warmond is echter ook altijd heel veel distantie en ironie in het spel. Haar ‘verstandelijkheid’ werd haar soms verweten, maar volgens de dichter-criticus Herman de Coninck was dat juist haar kracht, volgens hem gebruikte ze haar verstand ‘om er niets van te begrijpen; ze noemt zichzelf niet voor niets Warmond’.Existentialisme of melancholie
De poëzie van Ellen Warmond is veel gelezen in het licht van het existentialisme, dat hoogtij vierde in de jaren vijftig. Het zou daarbij gaan om vervreemding, leegte, onvermogen om in taal te communiceren en eenzaamheid. Al die aspecten zijn aan te wijzen, maar er zijn ook hele andere interpretaties mogelijk. Onderzoekster Maaike Meijer wees erop dat in de poëzie van Warmond en van Vasalis, Michaelis en andere dichteressen ook een veel specifiekere thematiek is terug te vinden: de ‘grote melancholie’ van vrouwen die in de wederopbouwjaren werden teruggedrongen in de vooroorlogse gezinsverhoudingen.Proza
Ellen Warmond bleef tot 1999 actief als schrijfster. Toen verscheen haar laatste bundel Kaalslag. Hoewel Warmond vooral bekend is als dichteres publiceerde ze ook proza, zoals de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en opvallende verhalenbundels als Eeuwig duurt het langst (1961), waarin bij het titelverhaal wordt vermeld: ‘Iedere gelijkenis met bestaande personen en toestanden is angstaanjagend.’Letterkundig Museum
Naast haar eigen werk zette Ellen Warmond zich ook jarenlang actief in voor het werk van anderen. Ze was 1955 van tot 1983 werkzaam bij het Letterkundig Museum in Den Haag, eerst als secretaresse van directeur Gerrit Borgers, later als algemeen medewerker. Voor het Letterkundig Museum verzorgde ze verschillende publicaties over auteurs als Gerrit Achterberg, Pierre Kemp, J. Slauerhoff, Anna Blaman en Simon Vestdijk.In 1987 kreeg Ellen Warmond de Anna Bijnsprijs voor haar gehele oeuvre.
De KB bezit vrijwel alle werken van Ellen Warmond.
Literatuur
Links
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=warm002Ellen Warmond
Biografie(ën) over Ellen Warmond
Werken van Ellen Warmond
Secundaire literatuur over Ellen Warmond in de dbnl
gedichten.nl: resultaten
Er zijn in totaal 11 inzendingen gevonden
Resultaten zijn gesorteerd op datum.
A = Aantal keer bekeken B = Gemiddelde beoordeling S = Aantal uitgebrachte stemmen R = Aantal geplaatste reacties |
Ellen Warmond
Biografie(ën) over Ellen Warmond
Werken van Ellen Warmond
Secundaire literatuur over Ellen Warmond in de dbnl
Werk
Poëzie
- Proeftuin (1953)
- Naar men zegt (1955)
- Weerszij van een wereld (1957)
- Warmte, een woonplaats (1961)
- Het struisvogelreservaat (1963)
- De huid als raakvlak (1964)
- Testbeeld voor koud klimaat (1966)
- Geen bloemen, geen bezoek (1968)
- Mens: een inventaris (verzamelbundel) (1969)
- De groeten aan andersdenkenden (1970)
- Leg je gezicht af. Zes ansichtkaarten met liefdesgedichten (met Remco Campert, Lizzy Sara May, Willem van Toorn, Hans vlek, Charles B. Timmer) (1971)
- Saluutschot met knaldemper (1972)
- Uitzicht op inzicht (1974)
- Implosie (1976)
- Gesloten spiegels (1979)
- Tegenspeler tijd (keuze uit de gedichten) (1979)
- Ordening (1981)
- Vragen stellen aan de stilte (1984)
- Vluchtstroken van de taal (1988)
- Persoonsbewijs voor inwoner (1991)
- Poëzie (bibliofiel, 50 ex.) (1993)
- Kaalslag (1999)
- Beestenboel (1973)
Proza
- Paspoort voor niemandsland (1961)
- Eeuwig duurt het langst (verhalen) (1961)
- Van kwaad tot erger (verhalen) (1968)
Vertalingen/bewerkingen
- Shirley Jackson, Bramen met arsenicum (1963)
- Ed Leander, Zie je me goed? (1973)
- Werk van Ellen Warmond in 'Tärningskastet 12' (vertaald in het Zweeds door Lasse Söderberg) (1985)
Ellen Warmond was medesamensteller van
- A. Roland Holst. Schrijversprentenboek 1 (1958)
- S. Vestdijk. Schrijversprentenboek 2 (1958)
- J. Greshoff. Schrijversprentenboek 3 (1959)
- H. Marsman. Schrijversprentenboek 4 (1960)
- Menno ter Braak. Schrijversprentenboek 5 (1961)
- J. Slauerhoff. Schrijversprentenboek 6 (1961)
- Pierre Kemp. Schrijversprentenboek 7 (met anderen) (1961)
- Anna Blaman. Schrijversprentenboek 8 (met anderen) (1962)
- Louis Couperus. Schrijversprentenboek 9 (met anderen) (1963)
- Herman Heijermans. Schrijversprentenboek 11 (met anderen) (1964)
- De beweging van vijftig. Schrijversprentenboek 10 (met anderen) (1965)
- Herman Gorter. Schrijversprentenboek 12 (met anderen) (1966)
- E. du Perron. Schrijvers prentenboek 13 (met anderen) (1969)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Ellen Warmond debuteerde met drie gedichten in het eerste nummer van 'Maatstaf' (april 1953).
- Ellen Warmond was redactrice van 'Gard Sivik'.
- Ellen Warmond publiceerde in 'De Nieuwe Stem', 'De Vlaamse Gids', 'Mandril', 'Het Parool', 'Vrij Nederland', 'Haagsche Courant'.
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Een bijdrage van Truusje van de Kamp over Ellen Warmond: 'Scheppen in de luwte van de taal' in 'Schrijfsters in de jaren vijftig', samengesteld door Margriet Prinssen en Lucie Th. Vermij (1991)
- Een bijdrage over Ellen Warmond in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Jan van der Vegt (februari 1984/februari 2002)
- Trudy van Wijk, 'De huid vanzelfsprekend bewonen. Literair existentialisme en mystiek bij Ellen Warmond' (proefschrift) (2003)
- Uitgeverij Novelle gaf in 1993 een setje bierviltjes met gedichten uit. Op één viltje stond het gedicht 'Wat anders?' van Ellen Warmond.
- In Tilburg ligt voor de ingang van Studio Schouwburg een steen met het gedicht 'Poëzie' van Ellen Warmond.
Literaire prijzen
- Vara-prijsvraag 1952
- Reina Prinsen Geerligs-prijs 1953 voor 'Proeftuin'.
- Jan Campert-prijs 1961 voor 'Warmte, een woonplaats'.
- Artishock-prijs 1973 voor haar gehele oeuvre.
- Anna Bijns-prijs 1987 voor 'de vrouwelijke stem in de letteren'.
Ellen Warmond was lid van de jury voor:
- Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam 1963
- P.C. Hooft-prijs 1967
Opmerkingen
- Ellen Warmond was de jongste in een gezin met vier kinderen. Haar vader was vertegenwoordiger in de meubelindustrie.
- Als kind maakte Ellen Warmond het bombardement op Rotterdam mee. Glasscherven en vlammen komen in haar werk terug en duiden meestal paniek aan.
- Ellen Warmond volgde na de HBS (Hofstedestraat) vanaf 1946 een balletopleiding. Waarschijnlijk komt hier de grote rol die spiegels in haar werk spelen vandaan.
- Ze danste enkele jaren bij het Rotterdams Ballet Ensemble. Omdat ze hier niet voor betaald werd, werkte ze daarnaast als secretaresse op een handelskantoor. In 1953 stopte ze met ballet.
- Ze werkte van 1955 tot 1983 bij het Nederlands Letterkundig Museum in Den Haag. Ze was daar assistente van de hoofdconservator.
- Ellen Warmond woont sinds 1968 in Den Haag.
- Voor het Letterkundig Museum werkte ze mee aan diverse Schrijversprentenboeken.
- De gedichten van Ellen Warmond hebben veelal een pessimistische ondertoon. Een terugkerend thema is de confrontatie van de mens met de tijd, waardoor de mens eenzaamheid en angst ervaart.
- Ellen Warmond maakt vaak gebruik van personificatie.
- Ellen Warmond maakte in 1978 en 1980 reizen naar Nepal en Sikkim in de Himalaya.
Anderen over Ellen Warmond
- Nog steeds schrijft zij gedichten die modern-conventioneel van vorm zijn, vol gladde woordspelingen. Ik twijfel niet aan de echtheid van de menselijke emotie die er achter ligt, maar ik mis er vrijwel steeds de poëtische spanning in die ze pretenderen. Ik vrees dat Ellen Warmond haar lezers vooral zal vinden onder mensen die van de poëzie vooral niet meer verwachten dan een oppervlakkige, handzame ontroering. Maar ten slotte wordt ook daarmee in een behoefte voorzien. (A.N., NRC, 21-11-1964)
- Het thema van de intimiteit beheerst de gedichten die Ellen Warmond heeft gebundeld in Gesloten spiegels. Vaak is intimiteit bij haar de winst die toch nog uit verlies voortvloeit. (Karel Soudijn, NRC, 27-07-1979)
- Die beeldspraak is een exponent van haar levensgevoel en daarin schuilt het eigene van haar poëzie. Onder de dichters van '50 behoort zij tot de enkelen die het zuiverst het existentialisme en belangrijke existentiefilosofische begrippen als tijd en niets, in poëzie hebben omgezet. Dat is de constante factor in haar werk. (Jan van der Vegt, NRC, 30-05-1980)
- De ontwikkeling in de poëzie van Ellen Warmond is wel eens treffend gekenschetst als een van kwetsbaarheid naar weerbaarheid. (Maarten Doorman, VN, 15-10-1988)
- Wat overblijft is Ellen Warmonds sceptisch mensbeeld. De mens is onder zijn kleren, zijn masker waarin hijzelf en anderen trachten te geloven, slechts een doodsbang, ellendig en weerloos dier: 'een haas waarop van alle kanten geschoten wordt.' (Truusje van de Kamp, Schrijfsters in de jaren vijftig, blz. 207)
Mijn favoriete citaat
in spiegels; de huid die de wereld
ziet, is een beetje vervuild
om te lachen, zullen we zeggen
als we zijn uitgehuild.(Ellen Warmond, Leven, soms (fragment),
Het struisvogelreservaat, blz. 16)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Ellen Warmond
- DBNL - Ellen Warmond
- Picture poster - Monday
- Gedicht 'Poëzie' in Tilburg
Bronnen o.a.
- Wie is die... Auteurs van Singel 262 (1966)
- Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
- Ik hou van jou. Drieënnegentig auteurs van Querido (1982)
- Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (februari 1984/februari 2002)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse literatuur (1986)
- Vrouwenlexicon (1989)
- Schrijfsters in de jaren vijftig (1991)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Website Koninklijke Bibliotheek (mei 2009)
Gard Sivik
Gard Sivik was een Vlaams en Nederlands avant-garde tijdschrift dat opgericht werd in 1955. Het experimentele tijdschrift werd vernoemd naar het gelijknamige jazzcafé in Antwerpen.Gard Sivik was een soort opvolger van Tijd en Mens. Het werd opgericht door vijf dichters: Simon Vanloo (Paul Possemiers), Tone Brulin (Antoon van den Eynde), Paul Snoek (Edmond Schietekat), Gust Gils en Hugues C. Pernath (Hugo Wouters). Gard Sivik bekampte in de tweede helft van de jaren vijftig het andere experimentele tijdschrift De Tafelronde. Achteraf gezien is Gard Sivik dankzij de inbreng van bovengenoemde dichters het belangrijkst gebleken.
In 1957 verliet Paul Snoek de redactie van Gard Sivik. Hij wilde zich aansluiten bij het tijdschrift Podium. Niet veel later verlaten ook Gust Gils en Hugues C. Pernath de redactie van Gard Sivik wanneer het tijdschrift wordt geënterd door Nederlandse schrijvers (Hans Verhagen, Armando, Hans Sleutelaar, Cornelis Bastiaan Vaandrager). Onder deze namen gaat het tijdschrift tot in 1964 door.
In 1965 gaat Gard Sivik over in de De Nieuwe Stijl, van Armando.
ten slotte
Veel inspirerende voorbeelden zijn er niet, als een groepje Rotterdammers besluit een literair tijdschrift op te richten. In 1994, toen Passionate werd opgericht, was er bijna tien jaar geen noemenswaardig Rotterdams literair tijdschrift meer geweest. Voorgangers als Van Overheidswege en Rotterdams Mooi, uit midden jaren tachtig, waren een kort leven beschoren, en wekten bovendien nimmer de indruk een noodzakelijke uitgave te zijn. De redactie van Passionate opereerde aanvankelijk dan ook in het luchtledige. Dit isolement was in zekere zin aantrekkelijk, want met een gekopieerd ringbandje zoek je liever niet de confrontatie op. Bovendien denken naïevelingen wel vaker dat ze het wiel opnieuw kunnen uitvinden. Naarmate Passionate een identiteit ontwikkelde, groeide het besef dat er een - bescheiden - geschiedenis van Rotterdamse literaire tijdschriften is. Er daar zit wel degelijk een aansprekend voorbeeld tussen: Gard Sivik.€ 1800,00
gard sivik [volledige set]
http://www.encyclo.nl/begrip/Gard%20Sivik
Opzoeken: Gard Sivik
Informatie Wereldoorlog 2
Alle informatie over D-Day en de stranden van Normandie! Bekijk hierFranceguide.com/D-day-Normandie
`Gard Sivik` was een Vlaams en Nederlands avant-garde tijdschrift dat opgericht werd in 1955. Het experimentele tijdschrift werd vernoemd naar het gelijknamige jazzcafé in Antwerpen. Gard Sivik was een soort opvolger van Tijd en Mens. Het werd opgericht door vijf dichters: Simon Vanloo (Paul Possem...
Gevonden op http://nl.wikipedia.org/wiki/Gard_Sivik
http://www.tzum.info/tag/bert-bakker
Artistiek Bureau: Ansicht
Geen verhalenbundels, geen dichtbundels van Ellen Warmond in de kast. Wel een aantal onmisbare Schrijversprentenboeken, waaraan Warmond vaak haar medewerking verleende, als assistent van Gerrit Borgers, de oprichter van het Haags Letterkundig Museum. Tevens een paar nummers van Gard Sivik, van welk tijdschrift ze redacteur was. Ellen Warmond werkte ook aan de achterkant van de literatuur. Aan haarzelf zal geen Schrijversprentenboek gewijd worden.
A. Marja moet haar in Haagse kringen weleens tegengekomen zijn. Beide schrijvers publiceerden in Maatstaf, beide kenden de uitgever Bert Bakker goed. Op zeker moment moet A. Marja zelfs een gesigneerd bundeltje of handgeschreven brief van haar hebben ontvangen, want haar handtekening kon hij feilloos imiteren. Evenals de handtekeningen van andere literatoren. Een echtpaar in Coevorden ontving in 1959 een ansichtkaart van Ellen Warmond, tevens gesigneerd door Hella Haasse, Teddy Scholten en Françoise Sagan – natuurlijk. De echte afzender van de ansicht verried zich door in een kadertje te schrijven: ‘allemaal echt handschrift (geen namaak)’. Ellen Warmond zal het wel nooit geweten hebben.
Armando, Hans Sleutelaar, Cornelis Bastiaan Vaandrager, Hans Verhagen
Op de beweging van de Vijftigers zijn nooit de Zestigers gevolgd. Wel groepeerde een aantal schrijvers zich rond het blad Gard Sivik en later De Nieuwe Stijl. Zij zetten zich af tegen de ‘artiesten’ van Vijftig en lanceerden De Nieuwe Zakelijkheid: schrijvers in de toen snelle pakken van reclamemakers. Even snel als de beweging opkwam verdween ze weer. Wat is er geworden van de beweging van zestig?Bert Bakker (voorzitter van de afdeling letteren) geeft in 1960 de poëziebloemlezing Met andere woorden uit. Naast Armando, Paul Snoek en J.B. Vaandrager staan daar de namen in van de kringleden Ellen Warmond en Meta van IJzer. In 1964 stelt ook Peter Berger - die later Kringlid zou worden - de bloemlezing "Paradox, profiel van een generatie" samen, met een keuze uit de poëzie van de zestigers. Onder de dichters bevinden zich Wim Hazeu, Aad Nuis, H.C. ten Berge en Johnny de Selfkicker en Kringleden Inge Tielman, Wim Gijsen en Edithe le Clercq Zubli.
beschouwing (nr. 902):
Ellen Warmond: Je bent
Je bent gewoon je bent
gewoon een mens dat is
een warm en onontwarbaar wezen
en toch kun je gebeuren als een wonder
want ik heb je geroepen in mijn slaap
ik riep je liefde
door eigen honger
in de eigen stem ontwaakt
zag ik: ik heb je niet gedroomd
hier ben je je bestaat
ik heb je liefgehad
dit is de nacht
ik heb je lief
ik heb je niet bedacht.
Ellen Warmond, pseudoniem van Pieternelle Cornelia van Yperen, is geboren in 1930 te Rotterdam.
Haar vader was vertegenwoordiger in de meubelindustrie en ze was de jongste van vier kinderen, haar moeder deed hoogstwaarschijnlijk de opvoeding en de huishouding.
Als kind heeft ze bewust het bombardement op Rotterdam meegemaakt, de paniek daarvan vind je terug in haar poëtische werk, vooral via 'glasscherven en vuur'. Ze voltooide de HBS en daarna, in 1946, ging ze naar de balletopleiding, in haar werk weerspiegeld door 'spiegels'. Ze danste enkele jaren voor het Rotterdams Ballet Ensemble, maar omdat het balletdansen geen geld opleverde, ging ze daarnaast op een Handelskantoor werken, als beeldschone secretaresse.
Ze koos vooral voor een pseudoniem, omdat haar collega's op het handelskantoor gedichten schrijven maar een rare en zinloze bezigheid vonden. Op de een of andere manier schaamde ze zich voor haar kunstzinnige uitingen, zo vlak na de oorlog in de wederopbouwsferen zal poëzie niet het meest noodzakelijke geweest zijn bij de meesten. Misschien is haar gêne daaruit te verklaren, al is haar echte naam nu niet bepaald soepel lopend en geen eye-catsher.
Ze debuteerde in 1953 met drie gedichten in 'Maatstaf'. Haar poëziedebuut verscheen datzelfde jaar en heette 'Proeftuin'. Van 1955 tot 1983 werkte ze bij het Nederlands Letterkundig Museum in Den Haag als assistente van de hoofdconservator.
Vanaf 1968 woonde ze in Den Haag.
Voor het Letterkundig Museum werden Schrijversprentenboeken samengesteld, van nummer 1 tot en met nummer 13 was zij medesamensteller.
Ze schreef ook verhalen en één kinderboek en ze was vertaalster. Publiceren deed ze o.a. in: 'De Vlaamse Gids', 'De Nieuwe Stem', 'Vrij Nederland', 'Het Parool' en de 'Haagsche Courant'. Ook was ze nog redactrice van 'Gard Sivik'.
In 1953 kreeg ze de Reina Prinsen Geerligs-prijs voor haar debuutbundel, in 1961 de Jan Campert-prijs en in 1973 de Artishock-prijs. Ze vond dat er achter de maskeraden van de mens een miserabel en weerloos wezen schuilde. Haar werk is existentialistisch van aard, je zou haar de Sartre van de poëzie kunnen noemen, verder is het nogal somber qua grondtoon, vol angsten en eenzaamheidsbesef. Juist daarom heb ik gekozen voor een liefdesgedicht van haar.
De laatste bundel van in totaal 22 bundels heet 'Kaalslag' (1999), ze is nu tachtig jaar en ik krijg het vermoeden dat ze de poëzie vaarwel heeft gezegd, althans het schrijven ervan, wat wil je op zo'n respectabele leeftijd en met zo'n eveneens respectabel oeuvre.
Ik maak voor haar een diepe buiging, want Ellen, je bent er volop geweest en je bent er gelukkig nog. [4-7-11 gb]
- gard sivik [volledige set]
eigen beheer Nijgh & Van Ditmar, 1955. Paperback. Pp: 52. Volledige set van dit baanbrekend tijdschrift. Met de befaamde 'dada'-bijlage in nummer 12. Bijdragen van o.m. Tone Brulin, Herman Denkens, Vic Estercam, Gust Gils, Hugues C. Pernath, Willy Roggeman, Paul Snoek, Simon Vinkenoog, Rudo Durant, Gust Gils, René Gysen, Walter Korun, Paul Snoek, Serge Vandercam, Asger Jorn, Maurice Wyckaert, Chris Yperman, Claude Corban, Jan Hanlo, Willy Roggeman, Cor B. Vaandrager, Hans Sleutelaar, Ben Klein, Maurice D`haese, Matta, Armando, Werner Verstraeten, Rudi van Vlaenderen, Ellen Warmond, Hans Andreus, Cees Buddingh`, Heere Heeresma, Theo Kemp, Korban, Rudy Kousbroek, Gerrit Kouwenaar, Mischa de Vreede, Hugo Raes, Sybren Polet, Walasse Ting, W.F. Hermans, Paul Rodenko, Jan Walravens, Hans Pieter Verhagen, Freddy de Vree, Jan Cremer, Jan Arends, Heere Heeresma, Ruud Kuyper, Heinz Neudecker, Cornelis Bastiaan Vaandrager, Ewald Vanvugt, Jan van der Vegt, Hans Warren, Julien Weverbergh, Enno Develing, Nico Scheepmaker. Goede set, sommige omslagen wat verschenen, kleine gebruiksporen. Nederlandse literatuur tijdschriften Nul Een nieuwe datum in de poëzie. Cond.Kwaliteit: Goed.
EUR 1800.00 [Appr.: US$ 2607.84 | £UK 1629.25 | JP¥ 210456] Book number U37076
is offered by: Boekhandel De Slegte b.v. , De boeken van De Slegte liggen in een van de 27 winkels, , Tel.: +31 (0)20 7519242 | Fax: +31 (0)20 6241620 Email: helpdesk_website@deslegte.com
|
WARMOND, Ellen
ANTHOLOGIES / REVUES : Poèmes dans Poésie 85 n° 8, 1985.
Enigszins controversieel was deze methode wel. Ellen Warmond ergerde zich zozeer aan het gedrag van Armando en Sleutelaar in de Haagse post, dat ze in januari 1962 de redactie van Gard sivik verliet. Ook in Merlyn is men negatief over de Haagse post en dan vooral voor wat betreft de bijdragen van de Gard sivik-redacteuren. De methode van het ‘kaal signaleren’ heeft uiteindelijk via de Haagse post (en op tv, in Hoepla) meer losgemaakt dan in de poëzie. Niet eerder was een niet-literair tijdschrift zo effectief gebruikt om de standpunten van een groep schrijvers te verspreiden.
Dichteres Ellen Warmond (80) overleden
Proeftuin
Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. De toon van de gedichten week sterk af van die van de toen modieuze Vijftigers, zegt Verroen. Tot deze dichtstroming, verwant aan de Cobra-beweging, worden onder anderen Hugo Claus, Lucebert en Gerrit Kouwenaar gerekend.
Roman
Maar Warmond deed meer dan dichten. Zij schreef ook de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en enkele verhalenbundels. Ook werkte zij mee aan schrijversprentenboeken over onder anderen Simon Vestdijk.
Haar hele oeuvre is in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs.
Schrijver Heere Heeresma (79) overleden
Heeresma, geboren als zoon van een onorthodox theoloog en oudste van drie schrijvende broers (naast Heere ook Marcus en Faber), geldt als een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse literaire schrijvers. Maar literator is hij altijd tegen wil en dank geweest. Hij had niets op met de officiële letteren (of met welke openbare instelling dan ook) en heeft zich altijd bewust in de marge van het literaire en openbare leven opgesteld.
Na een periode van langdurig stilzwijgen maakte Heeresma in 2005 een come-back met de twee autobiografische boeken Een jongen in plan Zuid ('38-'43 en '43-'46), waarin hij schrijft over zijn jeugd die samenvalt met de oorlog, met het verdwijnen van het grootste deel van de joodse bevolking uit zijn stad, de komst van de Canadezen en de bevrijding van de wrede Duitse terreur.
Deze herinneringen, later gebundeld in één deel en ook in Duitsland verschenen, waren de late inlossing van een al jaren door de auteur aangekondigd boek onder de omineuze titel Kaddish voor een buurt.
Tot enkele jaren geleden werkte hij aan een bundeling van nieuwe verhalen en er waren plannen een of meerdere selecties uit zijn talloze brieven te publiceren.
Van de tientallen boeken die Heeresma tussen 1962 en 2006 publiceerde zijn er diverse verfilmd (Een dagje naar het strand bijvoorbeeld door Theo van Gogh). Ook schreef hij honderden radioprogramma's. Zijn werk is vertaald in veertien talen.
Dichteres Ellen Warmond overleden
De Nederlandse dichteres Ellen Warmond is afgelopen dinsdag 28 juni op 80-jarige leeftijd overleden. Het nieuws werd bekendgemaakt door haar vriend en kinderboekenschrijver Dolf Verroen.
Ellen Warmond is het pseudoniem van Pieternella Cornelia van Yperen. Ze koos een pseudoniem omdat haar collega's op het handelskantoor waar ze als secretaresse werkte, het schrijven van gedichten 'maar een rare bezigheid' vonden.
Prijzenbeest
Warmond debuteerde in 1953 met drie gedichten in het tijdschrift 'Maatstaf'. In datzelfde jaar verschijnt haar eerste bundel ‘Proeftuin’ waarvoor ze de Reina Prinsen Geerligs-prijs wint. In 1961 voegt ze daar de Jan-Campert-prijs aan toe voor ‘Warmte, een woonplaats’. Haar hele oeuvre, waaronder ook een roman, verhalenbundels en bibliografieën, wordt bekroond met de Artishock-prijs in 1973. Haar laatste onderscheiding is de Anna Bijns-prijs voor 'de vrouwelijke stem in de letteren' (1987).
Pessimisme
De gedichten van Ellen Warmond tonen haar eerder pessimistische kijk op het leven. Een weerkerend thema is de angst en de eenzaamheid die een mens voelt in zijn confrontatie met de tijd.
Recto:Verso vers van de pers
Het zomernummer van Recto:Verso is uit! Het gratis tweemaandelijks tijdschrift bekijkt kunst en cultuur vanuit een eigengereide, kritische invalshoek. Alles draait om ambacht deze keer. De kunstenaar wil schijnbaar opnieuw doen en minder denken. Maar hebben schrijven, muziek maken, beeldhouwen iets te maken met ambachtelijk zwoegen en zweten? Recto:verso nr. 47 toont aan van wel.
Bovendien lanceert Recto:Verso zijn zomerlijn. Tot eind augustus wordt de lezer getrakteerd op een tweewekelijkse nieuwsbrief met nieuwe online artikels. Deze week zorgen geld, prestige, beeldhouwkunst en de soms moeilijke verhouding tussen de drie voor boeiend leesvoer.
Longlist Libris Geschiedenis prijs bekend
De Libris Geschiedenis prijs bekroont historische boeken die een breed publiek weten aan te spreken. Toegankelijkheid, oorspronkelijkheid en historische degelijkheid zijn de belangrijkste criteria. De prijs is een initiatief van Historisch Nieuwsblad, Libris, het Nationaal Historisch Museum, NTR/VPRO en de Volkskrant. Hij wordt dit jaar voor de vijfde keer uitgereikt.
Afgelopen vrijdag werden de tien genomineerden voor 2011 bekend gemaakt. In de longlist prijken namen als Fik Meijer met ‘De Middellandse Zee’, Theo Toebosch met ‘Uitverkoren Zondebokken’ en Auke van der Woud met ‘Koninkrijk vol sloppen’. De volledige lijst vindt u hier.
In september selecteert de jury voorgezeten door Agnes Jongerius, historica en voorzitter van de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) de vijf namen voor de shortlist. De winnaar mag op 22 oktober tijdens de Nacht van de Geschiedenis de prijs van 20.000 euro mee naar huis nemen. In 2010 viel die eer te beurt aan David Van Reybrouck voor zijn boek ‘Congo’.
Inge Pelemans
Proeftuin
Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. De toon van de gedichten week sterk af van die van de toen modieuze Vijftigers, zegt Verroen. Tot deze dichtstroming, verwant aan de Cobra-beweging, worden onder anderen Hugo Claus, Lucebert en Gerrit Kouwenaar gerekend.
Roman
Maar Warmond deed meer dan dichten. Zij schreef ook de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en enkele verhalenbundels. Ook werkte zij mee aan schrijversprentenboeken over onder anderen Simon Vestdijk.
Haar hele oeuvre is in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs. (ANP/Redactie)
Dichteres Ellen Warmond overleden
De geboren Rotterdamse is vooral bekend van de bundels Warmte, Een Woonplaats en Uitzicht op Inzicht. Voor het eerste boek kreeg ze de Jan Campertprijs.
Warmond, een pseudoniem van Pietronella Cornelia van Yperen, debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin. Ze schreef ook een roman, Paspoort voor Niemandsland, en enkele verhalenbundels.
Haar gehele oeuvre werd in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs.
Ellen Warmond overleden - Querido
Ellen Warmond overleden
Op 28 juni is dichteres Ellen Warmond (Rotterdam, 1930) overleden. Warmond publiceerde haar leven lang bij uitgeverij Querido, ze schreef poëzie en proza. Voor het Letterkundig Museum, waar ze werkte, droeg ze bij aan vele van de bekende Schrijversprentenboeken. Ze debuteerde in 1953 met de poëziebundel Proeftuin, waarvoor ze de Reina Prinsen Geerligsprijs ontving. Voor haar bundel Warmte, een woonplaats (1961) kreeg ze de Jan Campertprijs en in 1987 werd haar hele oeuvre bekroond met de Anna Bijnsprijs.Zo moet het
Alles gevonden
gemeten geweten
daarna alles verloren
en eindelijk horen
dit is het:
de stilte zingt
(uit: Gesloten spiegels, 1979)
· ISBN
...). Ellen Warmond (Rotterdam, 1930), wier eerste bundel Proeftuin uit 1953 met de Reina Prinsen Geerligsprijs werd bekroond, publiceerde Kaalslag, haar twintigste boek (Querido; ¿ 32,50...· Literaire prijs voor Helene Nolthenius
...De Anna Bijns Prijs is in 1986 in het leven geroepen om de vrouwelijke stem in de letteren te bevorderen en werd eerder toegekend aan Josepha Mendels, Ellen Warmond, Inez van Dullemen, Christine D'Haen, Elisabeth Keesing, Hanny Michaelis en ...· De verleden tijd van lief
...Het is Van Coillie gelukt gedichten te bundelen die in zichzelf bijna een definitie van de dichtkunst zijn: 'want liefde en het besef/ van liefde daaraan onsteken/ ogen en stemmen hun licht/ daarin ontbloeien de lippen/ daaruit ontstaat het ...Inkt, tranen en hartenbloed
...Ook Je bent van Ellen Warmond vind ik prachtig...29-06-11 12:23 uur - Dichteres Ellen Warmond is gisteren na een lang ziekbed overleden. Ze is 80 jaar geworden. Dat maakte kinderboekenschrijver en vriend Dolf Verroen vandaag bekend.
De dichteres is vooral bekend van de bundels Warmte, een woonplaats (1961) en Uitzicht op inzicht (1974). Voor het eerste boek ontving ze de Jan Campertprijs.
Proeftuin
Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. De toon van de gedichten week sterk af van die van de toen modieuze Vijftigers, zegt Verroen. Tot deze dichtstroming, verwant aan de Cobra-beweging, worden onder anderen Hugo Claus, Lucebert en Gerrit Kouwenaar gerekend.
Roman
Maar Warmond deed meer dan dichten. Zij schreef ook de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en enkele verhalenbundels. Ook werkte zij mee aan schrijversprentenboeken over onder anderen Simon Vestdijk.
Haar hele oeuvre is in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs. (ANP/Redactie)
Ik heb haar altijd enorm kunnen waarderen. De prachtige metaforen om de pijn van het leven te beschrijven zijn ongeëvenaard.
Changement de decor
Zodra de dag als een dreigbrief
in mijn kamer wordt geschoven,
worden de rode zegels van de droom
door snelle messen zonlicht gebroken.
Huizen slaan traag hun bittere ogen op
en sterren vallen doodsbleek uit hun banen.
Terwijl de zwijgende schildwachten,
nachtdroom en dagdroom, haastig
elkaar hun plaatsen afstaan,
legt het vuurpeloton van de twaalf
nieuwe uren bedaard op mij aan.
S.O.S.
De telefoon opnemen op de grens
van het bestaanbare ten einde raad
een wildvreemd nummer draaien
roepend:
ik ben doodongelukkig dood
en ongelukkig zeg iets
wat mooi klinkt lieg iets
wat beter lijkt ik ben
doodongelukkig red mij.
Maar ook de liefde kon zij prachtig beschrijven.
JE BENT
Je bent gewoon je bent
gewoon een mens dat is
een warm en onontwarbaar wezen
en toch kun je gebeuren als een wonder
want ik heb je geroepen in mijn slaap
ik riep je liefde
door eigen honger
in de eigen stem ontwaakt
zag ik: ik heb je niet gedroomd
hier ben je je bestaat
ik heb je liefgehad
dit is de nacht
ik heb je lief
ik heb je niet bedacht.
Warmte, een woonplaats
Liefde en het besef
van liefde daartussen bouwen
mensen een warmende woonplaats
en sprekende zeggen ze: liefste
open je ogen nu langzaam en eet
ik heb het licht voor je aangesneden
of: open je ogen niet drink nu het donker
ik heb de nacht voor je omgekocht
want liefde en het besef
van liefde daaraan ontsteken
ogen en stemmen hun licht
daarin ontbloeien de lippen
daaruit ontstaat het gedicht.
Rust zacht, Ellen. Jammer dat ik niet zo mooi kan dichten als jij, anders had ik een prachtig gedicht voor je gemaakt. Nog maar ééntje van jou dan.
Avond
Seconden lopen driftig achteruit
de dag is uit de tijd gekanteld
ik word zo stil als een strand
in een winternacht ik word
zo leeg als een uitgebrand
huis het leven staat verder
van mij af dan ik kan vertellen
leg je gezicht in je handen
en probeer je dit voor te stellen.
Trefwoorden: Den Haag, Warmond, Dolf Verroen
23:30 Dichteres Ellen Warmond overleden (Literatuurplein.nl)
Ellen Warmond (1930-2011)
Dit dossier is bijgewerkt tot 28 juni 2011Op 28 juni 2011 is de dichteres Ellen Warmond op tachtigjarige leeftijd overleden. Ze was al enige tijd ziek. Ellen Warmond is een pseudoniem. Haar echte naam is Pietronella Cornelia van Yperen. Ellen Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, waarvoor zij meteen de Reina Prinsen Geerligsprijs kreeg. Haar poëzie week door de eigen toon en vorm af van de poëzie van de Vijftigers, maar stond daar toch ook niet helemaal los van. Maar meer dan met Lucebert en Kouwenaar wordt haar werk in verband gebracht met dat van Gerrit Achterberg, Hanny Michaelis en Hans Lodeizen.
Rotterdam
Pietronella van Yperen werd op 23 september 1930 geboren in Rotterdam. Als jong meisje maakte zij in 1940 het grote bombardement op Rotterdam mee. Na de H.B.S. volgde zij een balletopleiding en ze danste ook enige tijd bij het Rotterdams Ballet Ensemble. Ze voorzag toen in haar levensonderhoud als secretaresse bij een handelskantoor. Vanwege de honende opmerkingen van haar kantoorcollega’s over haar dichtwerk koos ze voor een pseudoniem: Ellen Warmond.Proeftuin
In 1953 debuteerde Ellen Warmond met gedichten in het literaire tijdschrift Maatstaf. In hetzelfde jaar verscheen haar debuutbundel Proeftuin. Voor dit debuut kreeg zij de Reina Prinsen Geerligsprijs. De poëzie van Warmond trok de aandacht door haar oorspronkelijke taalgebruik, zoals in het gedicht ‘Changement de Décor’, dat begint met: ‘Zodra de dag als een dreigbrief/in mijn kamer wordt geschoven/worden de rode zegels van de droom/door snelle messen zonlicht losgebroken’.Anders dan Vijftig
De gedichten van Warmond waren soberder van vorm dan die van Vijftigers als Lucebert en Kouwenaar die op dat moment de poëzie in Nederland beheersten. Ze wordt daarom meer vergeleken met dichters als Hans Lodeizen en Gerrit Achterberg dan met de allerexperimenteelste Vijftigers. Maar ook bij Warmond is een zoeken zichtbaar naar nieuwe uitdrukkingsvormen. Bij Warmond is echter ook altijd heel veel distantie en ironie in het spel. Haar ‘verstandelijkheid’ werd haar soms verweten, maar volgens de dichter-criticus Herman de Coninck was dat juist haar kracht, volgens hem gebruikte ze haar verstand ‘om er niets van te begrijpen; ze noemt zichzelf niet voor niets Warmond’.Existentialisme of melancholie
De poëzie van Ellen Warmond is veel gelezen in het licht van het existentialisme, dat hoogtij vierde in de jaren vijftig. Het zou daarbij gaan om vervreemding, leegte, onvermogen om in taal te communiceren en eenzaamheid. Al die aspecten zijn aan te wijzen, maar er zijn ook hele andere interpretaties mogelijk. Onderzoekster Maaike Meijer wees erop dat in de poëzie van Warmond en van Vasalis, Michaelis en andere dichteressen ook een veel specifiekere thematiek is terug te vinden: de ‘grote melancholie’ van vrouwen die in de wederopbouwjaren werden teruggedrongen in de vooroorlogse gezinsverhoudingen.Proza
Ellen Warmond bleef tot 1999 actief als schrijfster. Toen verscheen haar laatste bundel Kaalslag. Hoewel Warmond vooral bekend is als dichteres publiceerde ze ook proza, zoals de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en opvallende verhalenbundels als Eeuwig duurt het langst (1961), waarin bij het titelverhaal wordt vermeld: ‘Iedere gelijkenis met bestaande personen en toestanden is angstaanjagend.’Letterkundig Museum
Naast haar eigen werk zette Ellen Warmond zich ook jarenlang actief in voor het werk van anderen. Ze was 1955 van tot 1983 werkzaam bij het Letterkundig Museum in Den Haag, eerst als secretaresse van directeur Gerrit Borgers, later als algemeen medewerker. Voor het Letterkundig Museum verzorgde ze verschillende publicaties over auteurs als Gerrit Achterberg, Pierre Kemp, J. Slauerhoff, Anna Blaman en Simon Vestdijk.In 1987 kreeg Ellen Warmond de Anna Bijnsprijs voor haar gehele oeuvre.
De KB bezit vrijwel alle werken van Ellen Warmond.
Literatuur
Links
Exposities en Collecties
Ellen Warmond (1930-2011)
Dit dossier is bijgewerkt tot 28 juni 2011Op 28 juni 2011 is de dichteres Ellen Warmond op tachtigjarige leeftijd overleden. Ze was al enige tijd ziek. Ellen Warmond is een pseudoniem. Haar echte naam is Pietronella Cornelia van Yperen. Ellen Warmond debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, waarvoor zij meteen de Reina Prinsen Geerligsprijs kreeg. Haar poëzie week door de eigen toon en vorm af van de poëzie van de Vijftigers, maar stond daar toch ook niet helemaal los van. Maar meer dan met Lucebert en Kouwenaar wordt haar werk in verband gebracht met dat van Gerrit Achterberg, Hanny Michaelis en Hans Lodeizen.
Rotterdam
Pietronella van Yperen werd op 23 september 1930 geboren in Rotterdam. Als jong meisje maakte zij in 1940 het grote bombardement op Rotterdam mee. Na de H.B.S. volgde zij een balletopleiding en ze danste ook enige tijd bij het Rotterdams Ballet Ensemble. Ze voorzag toen in haar levensonderhoud als secretaresse bij een handelskantoor. Vanwege de honende opmerkingen van haar kantoorcollega’s over haar dichtwerk koos ze voor een pseudoniem: Ellen Warmond.Proeftuin
In 1953 debuteerde Ellen Warmond met gedichten in het literaire tijdschrift Maatstaf. In hetzelfde jaar verscheen haar debuutbundel Proeftuin. Voor dit debuut kreeg zij de Reina Prinsen Geerligsprijs. De poëzie van Warmond trok de aandacht door haar oorspronkelijke taalgebruik, zoals in het gedicht ‘Changement de Décor’, dat begint met: ‘Zodra de dag als een dreigbrief/in mijn kamer wordt geschoven/worden de rode zegels van de droom/door snelle messen zonlicht losgebroken’.Anders dan Vijftig
De gedichten van Warmond waren soberder van vorm dan die van Vijftigers als Lucebert en Kouwenaar die op dat moment de poëzie in Nederland beheersten. Ze wordt daarom meer vergeleken met dichters als Hans Lodeizen en Gerrit Achterberg dan met de allerexperimenteelste Vijftigers. Maar ook bij Warmond is een zoeken zichtbaar naar nieuwe uitdrukkingsvormen. Bij Warmond is echter ook altijd heel veel distantie en ironie in het spel. Haar ‘verstandelijkheid’ werd haar soms verweten, maar volgens de dichter-criticus Herman de Coninck was dat juist haar kracht, volgens hem gebruikte ze haar verstand ‘om er niets van te begrijpen; ze noemt zichzelf niet voor niets Warmond’.Existentialisme of melancholie
De poëzie van Ellen Warmond is veel gelezen in het licht van het existentialisme, dat hoogtij vierde in de jaren vijftig. Het zou daarbij gaan om vervreemding, leegte, onvermogen om in taal te communiceren en eenzaamheid. Al die aspecten zijn aan te wijzen, maar er zijn ook hele andere interpretaties mogelijk. Onderzoekster Maaike Meijer wees erop dat in de poëzie van Warmond en van Vasalis, Michaelis en andere dichteressen ook een veel specifiekere thematiek is terug te vinden: de ‘grote melancholie’ van vrouwen die in de wederopbouwjaren werden teruggedrongen in de vooroorlogse gezinsverhoudingen.Proza
Ellen Warmond bleef tot 1999 actief als schrijfster. Toen verscheen haar laatste bundel Kaalslag. Hoewel Warmond vooral bekend is als dichteres publiceerde ze ook proza, zoals de roman Paspoort voor niemandsland (1961) en opvallende verhalenbundels als Eeuwig duurt het langst (1961), waarin bij het titelverhaal wordt vermeld: ‘Iedere gelijkenis met bestaande personen en toestanden is angstaanjagend.’Letterkundig Museum
Naast haar eigen werk zette Ellen Warmond zich ook jarenlang actief in voor het werk van anderen. Ze was 1955 van tot 1983 werkzaam bij het Letterkundig Museum in Den Haag, eerst als secretaresse van directeur Gerrit Borgers, later als algemeen medewerker. Voor het Letterkundig Museum verzorgde ze verschillende publicaties over auteurs als Gerrit Achterberg, Pierre Kemp, J. Slauerhoff, Anna Blaman en Simon Vestdijk.In 1987 kreeg Ellen Warmond de Anna Bijnsprijs voor haar gehele oeuvre.
De KB bezit vrijwel alle werken van Ellen Warmond.
Literatuur
Links
|
|
|
|
|
- Home
- Dossiers
- Schrijvers
- Ellen Warmond (1930-2011)
Schrijversinfo.nl - Ellen Warmond - Profiel
Voor tweedehands boeken
|
Ook van Ellen Warmond
|
Raban Internet Antiquariaat
|
Werk
Poëzie
- Proeftuin (1953)
- Naar men zegt (1955)
- Weerszij van een wereld (1957)
- Warmte, een woonplaats (1961)
- Het struisvogelreservaat (1963)
- De huid als raakvlak (1964)
- Testbeeld voor koud klimaat (1966)
- Geen bloemen, geen bezoek (1968)
- Mens: een inventaris (verzamelbundel) (1969)
- De groeten aan andersdenkenden (1970)
- Leg je gezicht af. Zes ansichtkaarten met liefdesgedichten (met Remco Campert, Lizzy Sara May, Willem van Toorn, Hans vlek, Charles B. Timmer) (1971)
- Saluutschot met knaldemper (1972)
- Uitzicht op inzicht (1974)
- Implosie (1976)
- Gesloten spiegels (1979)
- Tegenspeler tijd (keuze uit de gedichten) (1979)
- Ordening (1981)
- Vragen stellen aan de stilte (1984)
- Vluchtstroken van de taal (1988)
- Persoonsbewijs voor inwoner (1991)
- Poëzie (bibliofiel, 50 ex.) (1993)
- Kaalslag (1999)
- Beestenboel (1973)
Proza
- Paspoort voor niemandsland (1961)
- Eeuwig duurt het langst (verhalen) (1961)
- Van kwaad tot erger (verhalen) (1968)
Vertalingen/bewerkingen
- Shirley Jackson, Bramen met arsenicum (1963)
- Ed Leander, Zie je me goed? (1973)
- Werk van Ellen Warmond in 'Tärningskastet 12' (vertaald in het Zweeds door Lasse Söderberg) (1985)
Ellen Warmond was medesamensteller van
- A. Roland Holst. Schrijversprentenboek 1 (1958)
- S. Vestdijk. Schrijversprentenboek 2 (1958)
- J. Greshoff. Schrijversprentenboek 3 (1959)
- H. Marsman. Schrijversprentenboek 4 (1960)
- Menno ter Braak. Schrijversprentenboek 5 (1961)
- J. Slauerhoff. Schrijversprentenboek 6 (1961)
- Pierre Kemp. Schrijversprentenboek 7 (met anderen) (1961)
- Anna Blaman. Schrijversprentenboek 8 (met anderen) (1962)
- Louis Couperus. Schrijversprentenboek 9 (met anderen) (1963)
- Herman Heijermans. Schrijversprentenboek 11 (met anderen) (1964)
- De beweging van vijftig. Schrijversprentenboek 10 (met anderen) (1965)
- Herman Gorter. Schrijversprentenboek 12 (met anderen) (1966)
- E. du Perron. Schrijvers prentenboek 13 (met anderen) (1969)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Ellen Warmond debuteerde met drie gedichten in het eerste nummer van 'Maatstaf' (april 1953).
- Ellen Warmond was redactrice van 'Gard Sivik'.
- Ellen Warmond publiceerde in 'De Nieuwe Stem', 'De Vlaamse Gids', 'Mandril', 'Het Parool', 'Vrij Nederland', 'Haagsche Courant'.
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Een bijdrage van Truusje van de Kamp over Ellen Warmond: 'Scheppen in de luwte van de taal' in 'Schrijfsters in de jaren vijftig', samengesteld door Margriet Prinssen en Lucie Th. Vermij (1991)
- Een bijdrage over Ellen Warmond in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Jan van der Vegt (februari 1984/februari 2002)
- Trudy van Wijk, 'De huid vanzelfsprekend bewonen. Literair existentialisme en mystiek bij Ellen Warmond' (proefschrift) (2003)
- Uitgeverij Novelle gaf in 1993 een setje bierviltjes met gedichten uit. Op één viltje stond het gedicht 'Wat anders?' van Ellen Warmond.
- In Tilburg ligt voor de ingang van Studio Schouwburg een steen met het gedicht 'Poëzie' van Ellen Warmond.
Literaire prijzen
- Vara-prijsvraag 1952
- Reina Prinsen Geerligs-prijs 1953 voor 'Proeftuin'.
- Jan Campert-prijs 1961 voor 'Warmte, een woonplaats'.
- Artishock-prijs 1973 voor haar gehele oeuvre.
- Anna Bijns-prijs 1987 voor 'de vrouwelijke stem in de letteren'.
- Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam 1963
- P.C. Hooft-prijs 1967
- Reina Prinsen Geerligs-prijs 1968
Opmerkingen
- Ellen Warmond was de jongste in een gezin met vier kinderen. Haar vader was vertegenwoordiger in de meubelindustrie.
- Als kind maakte Ellen Warmond het bombardement op Rotterdam mee. Glasscherven en vlammen komen in haar werk terug en duiden meestal paniek aan.
- Ellen Warmond volgde na de HBS (Hofstedestraat) vanaf 1946 een balletopleiding. Waarschijnlijk komt hier de grote rol die spiegels in haar werk spelen vandaan.
- Ze danste enkele jaren bij het Rotterdams Ballet Ensemble. Omdat ze hier niet voor betaald werd, werkte ze daarnaast als secretaresse op een handelskantoor. In 1953 stopte ze met ballet.
- Ze werkte van 1955 tot 1983 bij het Nederlands Letterkundig Museum in Den Haag. Ze was daar assistente van de hoofdconservator.
- Ellen Warmond woont sinds 1968 in Den Haag.
- Voor het Letterkundig Museum werkte ze mee aan diverse Schrijversprentenboeken.
- De gedichten van Ellen Warmond hebben veelal een pessimistische ondertoon. Een terugkerend thema is de confrontatie van de mens met de tijd, waardoor de mens eenzaamheid en angst ervaart.
- Ellen Warmond maakt vaak gebruik van personificatie.
- Ellen Warmond maakte in 1978 en 1980 reizen naar Nepal en Sikkim in de Himalaya.
Anderen over Ellen Warmond
- Nog steeds schrijft zij gedichten die modern-conventioneel van vorm zijn, vol gladde woordspelingen. Ik twijfel niet aan de echtheid van de menselijke emotie die er achter ligt, maar ik mis er vrijwel steeds de poëtische spanning in die ze pretenderen. Ik vrees dat Ellen Warmond haar lezers vooral zal vinden onder mensen die van de poëzie vooral niet meer verwachten dan een oppervlakkige, handzame ontroering. Maar ten slotte wordt ook daarmee in een behoefte voorzien. (A.N., NRC, 21-11-1964)
- Het thema van de intimiteit beheerst de gedichten die Ellen Warmond heeft gebundeld in Gesloten spiegels. Vaak is intimiteit bij haar de winst die toch nog uit verlies voortvloeit. (Karel Soudijn, NRC, 27-07-1979)
- Die beeldspraak is een exponent van haar levensgevoel en daarin schuilt het eigene van haar poëzie. Onder de dichters van '50 behoort zij tot de enkelen die het zuiverst het existentialisme en belangrijke existentiefilosofische begrippen als tijd en niets, in poëzie hebben omgezet. Dat is de constante factor in haar werk. (Jan van der Vegt, NRC, 30-05-1980)
- De ontwikkeling in de poëzie van Ellen Warmond is wel eens treffend gekenschetst als een van kwetsbaarheid naar weerbaarheid. (Maarten Doorman, VN, 15-10-1988)
- Wat overblijft is Ellen Warmonds sceptisch mensbeeld. De mens is onder zijn kleren, zijn masker waarin hijzelf en anderen trachten te geloven, slechts een doodsbang, ellendig en weerloos dier: 'een haas waarop van alle kanten geschoten wordt.' (Truusje van de Kamp, Schrijfsters in de jaren vijftig, blz. 207)
Mijn favoriete citaat
in spiegels; de huid die de wereld
ziet, is een beetje vervuild
om te lachen, zullen we zeggen
als we zijn uitgehuild.(Ellen Warmond, Leven, soms (fragment),
Het struisvogelreservaat, blz. 16)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Ellen Warmond
- DBNL - Ellen Warmond
- Picture poster - Monday
- Gedicht 'Poëzie' in Tilburg
Bronnen o.a.
- Wie is die... Auteurs van Singel 262 (1966)
- Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
- Ik hou van jou. Drieënnegentig auteurs van Querido (1982)
- Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (februari 1984/februari 2002)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse literatuur (1986)
- Vrouwenlexicon (1989)
- Schrijfsters in de jaren vijftig (1991)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Website Koninklijke Bibliotheek (mei 2009)
Auteursinformatie
Ellen Warmond (v)
Ellen Warmond werd op 23 september 1930 geboren te Rotterdam.
Zij is op 28 juni 2011 overleden.
Gekoppelde boeken
- Kaalslag
(Auteur)
Querido, ISBN 90-214-8768-3, 1999, prijs €14,95, niet leverbaar via het CB. - Persoonsbewijs voor inwoner
(Auteur)
Querido, ISBN 90-214-8767-5, 1991, prijs €7,00, niet leverbaar via het CB. - Vluchtstroken van de taal
(Auteur)
Querido, ISBN 90-214-8765-9, 1988, geen informatie over leverbaarheid. - Vragen stellen aan de stilte
(Auteur)
Querido, ISBN 90-214-8764-0, 1984, geen informatie over leverbaarheid.
Nieuws
Literaire Prijzen
Relevante links
- Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren: Ellen Warmond
- Anna Bijnsprijs 1987: Ellen Warmond
- ‘Ellen Warmond’ door Jan van der Vegt (’t Is vol van schatten hier)
- BoekBoek: Ellen Warmond
- Twents Carmel College: biografie van Ellen Warmond
- Leestafel: gedichten van Ellen Warmond
- Nederlands.nl: gedichten van Ellen Warmond
- Picture Poems: ‘Monday’
- Poëzietegel Tilburg: Gedicht ‘Poëzie’
- Gedicht ‘Naar men zegt’
- Gedicht ‘Leven, soms’
- Gedicht ‘Nadagen’
- Gedicht ‘Je bent’
- Gedicht ‘Sans rancune (de magieloze medicijnman opgedragen)’
Reacties (1)
In de bundel Vragen stellen aan de stilte (1984) noemt Ellen Warmond een van de gedichten ‘Taakomschrijving’. Zij zegt daar, dat men iets zou moeten maken wat niets aantoont, iets als glas / waar niets doorheen schijnt. Dit is een van de vele plaatsen in haar latere werk die weerspiegelen, dat ze zoekt naar verstilling, evenwicht, het opheffen van doelbewust streven. Deze levensinstelling, die oosters aandoet, tekent zich echter in de vroegere bundels al af. In Weerszij van een wereld (1957) staat: je ogen waren wit van zwijgen / je lippen kusten elkaar. Maar hier gaat het over de ander, die in zichzelf besloten en onbereikbaar is.
Overig werk
| ||||||||||||||||||
op dezelfde hoopvolle wijze.Context: uit het werk van Ellen Warmond
Inzender: Anoniem, 30-09-2003
|
Naar men zegt
het leven der wijzen:
zeer ouderwetse liefdesbrieven lezen
een kerkboek kopieren zonder lachen
bij willekeurige voorbijgangers
naar hun gezondheid informeren
letter voor letter op een ander blad geschreven
daar lang in lezen
dan tevreden als een varen
het lichaam samenvouwen
en gaan slapen.
Ellen Warmond
Nadagen
te veel doden
vervagend vervallen
aan vroeger zij hebben
meer tijd dan wij
veinzend geen verleden
ontledigd te hebben
geen ruimte
aan ons ontstolen
te hebben
geen boodschap
aan ons.
--------------------
Uit: 'Kaalslag', 1999.
Inzender: JB, 11-06-2004
van mogelijkheden:
behuilde huid van de wereld
verkleden kompressen gebeden
op de lippen leggen en zeggen
tranen zijn aardse vreugden
een windstil zingen
of manshoog vloeken met ogen
witblind van liefde
is een kristal van kansen.
Retweeted by FrankHockx
Nieuws: Ellen Warmond (1930-2011) overleden
Laatste nieuws: Naam:
|
Redactie
|
Datum:
|
29-06-2011
|
Bericht:
|
Ellen Warmond (80) overleden
Ellen Warmond is gisteren na een lang ziekbed overleden. Ze is 80 jaar geworden. De dichteres is bekend van de bundels Warmte, een woonplaats (1961) en Uitzicht op inzicht (1974). Voor het eerste boek ontving ze de Jan Campertprijs. Ellen debuteerde in 1953 met de bundel Proeftuin, bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. De toon van de gedichten week af van die van de toen modieuze Vijftigers. Haar hele oeuvre is in 1987 bekroond met de Anna Bijns Prijs. |
1. Zodra de dag als een dreigbrief
2. in mijn kamer wordt geschoven,
3. worden de rode zegels van de droom
4. door snelle messen zonlicht gebroken.
5. Huizen slaan traag hun bittere ogen op
6. en sterren vallen doodsbleek uit hun banen.
7. Terwijl de zwijgende schildwachten,
8. nachtdroom en dagdroom, haastig
9. elkaar hun plaatsen afstaan,
10. legt het vuurpeloton van de twaalf
11. nieuwe uren bedaard op mij aan.
A. De vorm van het gedicht
1. Opbouw: 3 strofen met
de eerste strofe een kwatrijn,
de tweede strofe een distichon,
de derde strofe een kwintet.
2. Rijm: Er is sprake van gebroken rijm, door het hele gedicht heen.
3. Metrum: Jambe.
4. Beeldspraak :
- Antithese
* Regel 8: nachtdroom en dagdroom
- Enjambement en Eufemisme
* Regel 1o: Legt het vuurpeloton van de twaalf nieuwe uren bedaard op mij aan.
- Alliteratie
Regel 1: Dag – Dreigbrief
5. Stijlfiguren :
- Vergelijking
* Regel 1: Zodra de dag als een dreigbrief
- Metafoor
* Regel 3: De rode zegels van de droom
* Regel 4: Door snelle messen zonlicht
* Regel 10: het vuurpeloton van de twaalf nieuwe uren
-Personificatie
* Regel 5: Huizen slaan traag hun bittere ogen op
* Regel 6: Doodsbleek
- Vergelijking zonder als
* Regel 7 en 8: De zwijgende schildwachten, nachtdroom en dagdroom’
- Synesthesie
* Regel 5: bittere ogen
B. De Inhoud van het gedicht
De zinnen hier hebben overeenkomsten.
1. Zodra de dag als een dreigbrief
2. in mijn kamer wordt geschoven,
10. legt het vuurpeloton van de twaalf
11. nieuwe uren bedaard op mij aan.
Zinnen 1 en 2 met zinnen 10 en 11 :à
- Dreigbrief en Vuurpeloton zijn beide bedreigingen.
- De dag en de twaalf nieuwe uren
- in mijn kamer en op mij aan
- bedaard en geschoven
3. worden de rode zegels van de droom
4. door snelle messen zonlicht gebroken.
7. Terwijl de zwijgende schildwachten,
8. nachtdroom en dagdroom, haastig
9. elkaar hun plaatsen afstaan,
Zinnen 3 en 4 met zinnen 7,8 en 9 :à
- rode zegels en zwijgende
- snelle ( messen & haastig
- astaan en losgebroken
( “ze beschermen beide iets” )à- rode zegels en schildwacht.
- droom en nacht – dag en droom
5. Huizen slaan traag hun bittere ogen op
6. en sterren vallen doodsbleek uit hun banen.
zin 5 en 6 :à
changement de decor.à“het hart ” van het gedicht. Beschrijft het overgaan van nacht naar dag. Komt overeen met de titel.
nieuwe dag.àZin 1 en 2
zin 8: nachtdroom en dagdroom; haastig afstaan want degene die dit schrijft wil niet met de buitenwereld in contact staan.
2. De ik figuur wordt wakker door het zonlicht in zijn/ haar kamer.
Iedereen en alles komt weer tot leven. Er komt een nieuwe dag aan.
Er is weer een afwisseling van nacht naar dag, er komen 12 uren met daglicht aan
3. Thema; De persoon in het gedicht leidt aan levensmoeheid, hij/ zij is depressief en ziet op tegen elke nieuwe dag.
C. beoordeling van het gedicht.
1. Ik vind het gedicht ontroerend, omdat ik het echt zonde vind, als iemand depressief is. Dit is een serieuze ziekte.
2. Ik vind het gedicht gevoelig, omdat depressiviteit toch een gevoelig onderwerp is. Iemand die levensmoe is, wil dit niet openlijk vertellen natuurlijk.
3. Ik vind het gedicht onherkenbaar, omdat ik zelf niet depressief ben. Ik weet niet hoe het voelt om zo tegen de wereld aan te kijken.
4. Ik vind het gedicht waardevol , omdat dit gedicht iets vertelt over het leven van een persoon die heel anders aankijkt tegen het leven als “normale” mensen. Zij kunnen niet normaal leven zoals de meesten.
5. Ik vind het gedicht origineel, omdat niet iedereen zo’n onderwerp verzint.
Vandaag in het boekenjournaal: Ellen Warmond overleden,...
3. Schrijversprentenboeken
- A. Roland Holst. ’s-Gravenhage 1958. Samengesteld door Bert Bakker, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond. Tweede druk 1963. Derde druk 1968. Vierde, herziene druk 1983.
- S. Vestdijk. ’s-Gravenhage 1958. Samengesteld door Bert Bakker, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond. Tweede druk 1962. Derde druk 1968. Vierde, herziene druk 1983. Bijzonderheden: gekozen als een van de best verzorgde boeken van 1958.
- J. Greshoff. ’s-Gravenhage 1959. Samengesteld door Gerrit Borgers, Pierre H. Dubois, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond en ingeleid door Pierre H. Dubois. Tweede druk 1963.
- H. Marsman. ’s-Gravenhage 1960. Samengesteld door Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Arthur Lehning, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond en ingeleid door Arthur Lehning. Tweede druk 1963. Derde druk 1980.
- Menno ter Braak. ’s-Gravenhage 1961. Samengesteld door D.A.M. Binnendijk, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond en ingeleid door D.A.M. Binnendijk. Tweede druk 1980.
- J. Slauerhoff. ’s-Gravenhage 1961. Samengesteld door Bert Bakker, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, C.J. Kelk, K. Lekkerkerker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond en ingeleid door F.C. Terborgh. Tweede druk 1965. Derde druk 1980.
- Pierre Kemp. ’s-Gravenhage 1961. Samengesteld door Bert Bakker, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Fred van Leeuwen, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond en ingeleid door Fred van Leeuwen.
- Anna Blaman. ’s-Gravenhage 1962. Samengesteld door Bert Bakker, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond en ingeleid door S. Vestdijk. Tweede druk 1966.
- Louis Couperus. ’s-Gravenhage 1963. Samengesteld door Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer, H.W. van Tricht en Ellen Warmond en ingeleid door H.W. van Tricht. Tweede druk 1965. Derde druk 1980.
- De beweging van vijftig. ’s-Gravenhage 1965. Samengesteld door Gerrit Borgers, Jurriaan Schrofer, Simon Vinkenoog en Ellen Warmond en ingeleid door Simon Vinkenoog. Tweede druk 1972.
- Herman Heijermans. ’s-Gravenhage 1964. Samengesteld door Gerrit Borgers, Jurriaan Schrofer, W.J. Sutherland, A.P. Verburg en Ellen Warmond en ingeleid door S. Carmiggelt.
- Herman Gorter. ’s-Gravenhage 1966. Samengesteld door Gerrit Borgers, Enno Endt, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond.
- E. du Perron. ’s-Gravenhage 1969. Samengesteld door E. du Perron-de Roos, Ellen Warmond, Gerrit Borgers, H.A. Gomperts en Jan Hulsker en ingeleid door H.A. Gomperts. Tweede druk 1980.
Onder sterren als klinknagels in
een blauwstalen lucht gedreven
leven de huizen vereenzaamd
straten gaan hun eigen weg op alle
kruispunten liggen ravijnen
in eenj dwangbuis van woorden loop
ik door de cel van de nacht
iedere voetstap een grensbepaling
ik ben tot leestekens teruggebracht
tot ademhaling komma ademhaling.
Ellen Warmond (1930)
uit: Naar men zegt (1955)
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=warm002, -
http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01/warm002.htm, -
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/index.htm -
http://www.leestafel.info/Poezie/productssimple94.html -
http://www.tcc-dethij.nl/grassroots/3A2/warmond/Autobiografie.htm -
http://www.dbnl.org/tekst/kort006isvo01_01/kort006isvo01_01_0168.htm -
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/meij017grot01_01_0001.htm#4 -
http://www.dbnl.org/tekst/meij017grot01_01/meij017grot01_01_0001.htm#5 -
Vragen stellen aan de stilte -
29-06-2011: Dichteres Ellen Warmond overleden –
Als je gelooft dat degene van wie je houdt
------------------
http://www.caminodesantiago.me/board/el-camino-frances/topic12306.html#p81401
Post by almhath on December 25th, 2011, 1:51 am
Merry Christmas
Merry Christmas, good people.
May God give you...
For every storm, a rainbow,
For every tear, a smile,
For every care, a promise,
And a blessing in each trial.
For every problem life sends,
A faithful friend to share,
For every sigh, a sweet song,
And an answer for each prayer.
[old Irish blessing - posted by Almha]
https://www.gedichten.nl/nedermap/gedichten/gedicht/179426.html
Tijd
Ik droomde, dat ik langzaam leefde ....langzamer dan de oudste steen.
Het was verschrikkelijk: om mij heen
schoot alles op, schokte of beefde,
wat stil lijkt. 'k Zag de drang waarmee
de bomen zich uit de aarde wrongen
terwijl ze hees en hortend zongen;
terwijl de jaargetijden vlogen
verkleurende als regenbogen .....
Ik zag de tremor van de zee,
zijn zwellen en weer haastig slinken,
zoals een grote keel kan drinken.
En dag en nacht van korte duur
vlammen en doven: flakkrend vuur.
- De wanhoop en welsprekendheid
in de gebaren van de dingen,
die anders star zijn, en hun dringen,
hun ademloze, wrede strijd ....
Hoe kón ik dat niet eerder weten,
niet beter zien in vroeger tijd?
Hoe moet ik het weer ooit vergeten?
-------------------------------------
uit: 'Parken en woestijnen', 1940.
Schrijver: M. Vasalis
ik noem ze niet.
Maar één, het afstand doen en scheiden.
En niet het snijden doet zo'n pijn,
maar het afgesneden zijn.
Nog is het mooi, 't geraamte van een blad,
vlinderlicht rustend op de aarde,
alleen nog maar zijn wezen waard.
Maar tussen de aderen van het lijden
niets meer om u mee te verblijden:
mazen van uw afwezigheid
bijeengehouden door wat pijn
en groter wordend met de tijd.
Arm en beschaamd zo arm te zijn.
Schrijver: M. Vasalis